Destek Menkul Değerler Genel Müdür Yardımcısı Aysun Karaytuğ FİNANSGÜNDEM.COM muhabiri Berrin Uyanık Bekar’ın sorularını yanıtladı. Global kriz bitti mi? Borsada yeni bir zirve yaşanacak mı? Dolardaki düşüş sürecek mi? Altın fiyatları için beklenti nedir? İşte FİNANSGÜNDEM.COM’un özel söyleşisi… BERRİN UYANIK BEKAR FİNASGÜNDEM.COM: Global kriz bitti mi? Global çapta krizden çıkış süreci başladı diyebilir miyiz? AYSUN KARAYTUĞ: Fed’in faiz toplantısından sonra yaptığı açıklamada ekonomik büyümede yavaşlamaya dikkat çekilmiş olmasının piyasalarda temkinli tutumun tekrar ağırlığını hissettirmesine neden olacağını düşünüyoruz. Ayrıca, Çin ve Japonya’dan alınan son sinyaller de büyümeye yönelik endişeleri artırır nitelikte. Ekonomik büyüme endişelerinin piyasalara yansıması, AB’de borçlanma risklerinin tekrar canlanması durumunda daha belirgin hissedilebilir. Nitekim İspanya’nın, bölgesel hükümetlerin artan borçlanma maliyetlerine yönelik endişelerin artması durumunda, mali krizde ikinci bir dalga yaşayabileceğine yönelik haberler bu anlamda olumsuz bir sinyal veriyor. Henüz global çapta çıkış yaşanıyor diyemeyiz. FİNASGÜNDEM.COM: İç piyasaların seyri genel olarak olumlu yorumlanıyor. Siyasi gerilime rağmen yaşanan bu olumlu seyrin nedenleri nedir? AYSUN KARAYTUĞ: Güçlü ekonomik dengeler, politik belirsizliklere karşın dış kırılganlığı hafifleten ana destek unsuru. Ancak, mali disiplin ve “resmi çapasızlık” endişeleri giderilmediği sürece, yaklaşan referandumla birlikte iç piyasalardaki güçlü duruşun devam etmesini zorlayabilir. FİNASGÜNDEM.COM: Borsa geçtiğimiz haftalarda 60 bini geçti, bundan sonra yeni bir zirve beklenebilir mi? AYSUN KARAYTUĞ: Hem küresel belirsizlikler hem de iç politik riskler göz önüne alındığında, yeni bir zirve deneme ihtimali azalıyor. FİNASGÜNDEM.COM: Borsada kısa, orta ve uzun vadeli öngörüleriniz nedir? AYSUN KARAYTUĞ: Borsada orta ve uzun vadede sektörel bazda hareketler görülecektir. Bu dönemde birleşme-satın alma projeleri, karlılık performansı gibi faktörler hisselerin performansını da etkileyebilir. Global ekonomide olağandışı bir kötüleşme olmadığı takdirde endekste çok dip seviyeler konuşmak için erken. Sigorta sektöründeki birleşme-satın almaya ilişkin haberler, uzun süredir ivme kazanmış olan enerji sektörü ve ciddi performans göstermiş ve göstermeye devam edeceğini düşündüğümüz bankacılık ve havayolu taşımacılığı sektörü yatırımcının ilgisini çekebilecek sektörler. THY-YAPI KREDİ SİGORTA-ANADOLU SİGORTA-AKENERJİ-PETKİM-TEKFEN-NET HOLDİNG-GARANTİ BANKASI gibi şirketler 2009 da olduğu gibi yine ön plana çıkabilir. FİNASGÜNDEM.COM: Referandum öncesi artan siyasi tansiyon piyasa oyuncuları tarafından fiyatlanıyor mu? AYSUN KARAYTUĞ: Referandum sonucu gelecek dönem politik tablo açısından oldukça önemli olacak. Şayet sandıktan tek partili hükümetin devamına yönelik endişeleri artırır bir sonuç çıkarsa risk iştahındaki azalma belirginleşebilir, piyasa faiz oranlarında iki haneliye doğru bir hareket gözlenebilir. Böyle bir referandum sonucunun ise şu andaki fiyatlarda önemli oranda bulunmadığını söyleyebiliriz. FİNASGÜNDEM.COM: Özellikle ABD; Avrupa gibi piyasaların global krizin etkisinde olmalarının Türkiye gibi gelişen piyasalara yönelişi artırdığı yorumlarına katılıyor musunuz? AYSUN KARAYTUĞ: Gelişmiş piyasalarda yaşanan büyüme ve borç krizi sorunlarının gelişmekte olan ülkeleri ön plana çıkardığı açıktır. Türkiye ekonomisi de, güçlü ekonomik dengeleriyle bu eğilimden en fazla faydalananlar arasında yer almaktadır. FİNASGÜNDEM.COM: Yabancı yatırımcıların Türkiye piyasalarına ciddi bir girişi olduğu belirtiliyor. Ne kadarlık yabancı girişinden söz ediyoruz? AYSUN KARAYTUĞ: Temmuz ayında 560 milyon dolar hisse senedi, 1,6 milyar dolar da bono olmak üzere toplam 2,1 milyar dolarlık portföy girişi gerçekleşti. Yıl başından bu yana net portföy girişi ise 8,3 milyar dolar. FİNASGÜNDEM.COM: Yabancılar hangi yatırım araçlarına yöneliyor? Özellikle tercih ettikleri bir yatırım aracı var mı? AYSUN KARAYTUĞ: Yabancı yatırımcı hisse senedindeki ağırlığı ile dikkat çekiyor. Geçen yılsonunda % 8,7 olarak hesapladığımız bonodaki payı ise son dönemde % 11,4’e yükselmiş durumda. FİNASGÜNDEM.COM: Döviz kurlarındaki düşüşün nedenleri nedir? Yabancı girişleri bu durumda ne kadar rolü var? AYSUN KARAYTUĞ: Döviz kurlarını etkileyen 2 faktör vardır; Politik ve ekonomik faktörler. Ekonomik faktörler çerçevesinde ödemeler dengesi, ekonomik büyüme, para arzı, enflasyon oranı, işsizlik oranı vb faktörleri sayabiliriz. Türkiye de son yıllarda yatırıma dayalı bir büyüme gerçekleşiyor, Türk lirası diğer para birimleri karşısında değer kazanıyor. Sermaye hareketlerini göz önünde bulundurursak, uzun vadeli yatırım amaçlı gelen yabancı yatırımcı sermayesi ülke ekonomisi üzerinde olumlu etki yapmaktadır. Bugüne kadar Türkiye deki siyasi güç ve istikrarın da ekonomiye katkı sağladığını, TL yi güçlü kıldığını, yabancı yatırımcının talebini arttırdığını ve sıcak para girişinin oldukça büyük rolü olduğunu unutmamalıyız. FİNASGÜNDEM.COM: Dövizde nasıl bir seyir bekliyorsunuz? Sizce Uzun vadede baktığımızda dolar mı, euro mu daha avantajlı? Hiç dövizi olmayanlar biraz dolar alsın diyebilir misiniz? AYSUN KARAYTUĞ: Kısa vadeli dalgalanmalara karşın, politik risklerde ciddi bir yükseliş olmadığı sürece TL’de güçlü seyrin devam edeceğini düşünüyoruz. Dolar ve euro karşılaştırmasında ise, hala doların güçlenmesi konusundaki baskıların daha ağırlıklı hissedileceğini düşünüyoruz. Özellikle, AB borç krizi ile ilgili endişelerin tam olarak giderilemediği düşünülecek olursa. Oldukça esnek bir yaklaşımla sonuçlanan stres testlerinin ise, sorunun boyutunu belirlemede yetersiz kaldığına yönelik endişeler devam etmekte. FİNASGÜNDEM.COM: Merkez Bankası’nın döviz politikasına yönelik özellikle ihracatçılardan eleştiri geliyor? Bu eleştiriler ne kadar haklı? Ne düşünüyorsunuz? AYSUN KARAYTUĞ: TL’deki değerlenme, Türkiye ekonomisine yönelik artan ilginin doğal bir sonucu. Fiyat istikrarı hedefini gözeten Merkez Bankası’nın dalgalı kur rejimi çerçevesinde yapabilecekleri ise belirli: döviz alım ihaleleri, munzam karşılık oranları ayarlamaları gibi. Düşük faiz politikasındaki kararlılığını da devam ettiriyor. İhracat tarafında, dış ekonomilerdeki yavaşlamanın etkisi ana faktör. Dolayısıyla, kur etkisi ilk sırada değil. Ayrıca, ihracatta iyileşme çabalarında, fiyat rekabeti üzerine yoğunlaşmaktan ziyade, kalite, teknoloji gibi faktörler üzerine eğilmek daha anlamlı bir politika tercihi olabilir. FİNASGÜNDEM.COM: Altın fiyatlarında biraz gevşeme söz konusu.. Global kriz döneminde güvenli liman arayışının öne çıkardığı altın fiyatlarındaki bu gelişme Global krizden çıkış sinyali olarak değerlendirilebilir mi? Altın fiyatlarına ilişkin kısa, orta ve uzun vadeli beklentileriniz nedir? Altın hala güvenli bir liman mıdır? AYSUN KARAYTUĞ: Mevsimsel dönem özelliği ile birleşince, altın fiyatlarındaki hızlı ralli sonrası düzeltme hareketleri belirgin yaşandı. Ancak, mevsimsel durgunluk dönemi sonuna gelinmekte olunduğu göz önüne alınırsa, küresel risk iştahında son dönemde beliren azalmanın devam etmesi durumunda, altının tekrar “güvenli liman” olarak karşımıza çıkması sürpriz olmayacaktır. Teknik olarak da yönün 1.214-1.228 dolar hedefle yukarıya döndüğünü düşünüyoruz. 1.218 dolar seviyesinin üzerindeki kapanış piyasayı 1.228 dolar civarına taşıyabilir. FİNASGÜNDEM.COM: Rusya’daki yangınlardan sonra buğday fiyatlarında hızlı bir çıkış yaşandı. Bu yükselişin makul ve haklı gerekçeleri var mı? Yoksa spekülatif mi? Buğdaydan sonra başka emtia ve mal piyasalarında da başka hareketlenmeler olabilir mi? Petrol, gümüş, demir-çelik vs… AYSUN KARAYTUĞ: Buğday fiyatlarındaki son çıkışta Çin’de yaşanan seller, Rusya’daki aşırı sıcaklar gibi olumsuz hava koşullarının yarattığı arz sıkıntılarının etkisi açık. Ancak, yatırım enstrümanlarındaki kazançları genişletmek amacıyla, emtialara yönelik eğilimin de spekülatif etkisi bulunuyor. Küresel büyüme ile ilgili son dönemde artan endişeler karşısında, diğer emtialarda benzer bir rallinin yaşanması olasılığı zor görünüyor. FİNASGÜNDEM.COM: Önümüzdeki dönemde gerek iç, gerekse dışarıda piyasaların yönünü etkileyecek, belirleyecek gelişmeler neler olabilir? AYSUN KARAYTUĞ: Global merkez bankalarının büyüme endişelerine vereceği cevaplar, krizden çıkış stratejilerinde nasıl bir değişiklik yapacakları önemli. Büyüme endişelerinin artması durumunda, para politikası desteğine ek olarak maliye politikalarından da destek gelip gelmeyeceğine bakılacak. Ancak, bozulan kamu dengeleri bu anlamda pek olanak yaratmıyor. FİNASGÜNDEM.COM: Bu gelişmelere bağlı olarak yatırımcılar nasıl bir strateji izlemeli, yatırımlarını yönlendirirken nelere dikkat etmeli?Bu çerçevede hangi yatırım araçlarını tercih etmeli? AYSUN KARAYTUĞ: Küresel dalgalanmaların ve iç politik risklerin artacağı bir dönem içine girdiğimizi düşünecek olursa, yatırım sepetimizde dövize yer vermemiz gerektiğini düşünüyoruz. Risk iştahındaki temkinlilik karşısında, anapara korumalı fonlar, altın ve altına dayalı ürünler, likit kalma anlamında mevduat öne çıkan seçenekler arasında.