TSKB 60 yaşında
Tarih: 15 Temmuz 2010 - 06:29
Bugünkü büyük kuruluşların hemen hepsinin temelinde TSKBnin (Türkiye Sanayi Kalkınma Bankası) harcı vardır.
Koç, Sabancı, Eczacıbaşı, Kamhi, Kocabıyık TSKB kredileriyle sanayi sektörüne adım attı. Arçelik, Bossa, Profilo, Eczacıbaşı, Borusan ve bugünün diğer büyük tesisleri TSKB kredisiyle kuruldu. Bu banka şimdilerde 60ıncı yılını kutluyor.
1950li yıllarda Türkiyede (1) Fabrika kurmak için döviz yoktu. (2) Orta vadeli yatırım kredisi verecek banka yoktu. (3) Fabrika kurmada girişimciye proje yardımı yapacak, akıl verecek bir kuruluş yoktu.
TSKB, Dünya Bankası kaynağından (1) sanayiciye resmi kurdan döviz buldu. (2) Orta vadeli kredi verdi. (3) Çok iyi bir teknik kadro kurarak sektör araştırmaları ile ve proje hazırlayarak girişimciye yatırım ve işletme aşamasında destek verdi.
TSKBnin kuruluşundan sonra, 19 Temmuz 1951de bankaya yapılan 1 numaralı kredi başvurusu İskenderunlu Abdulkadir Kocabaştan geldi. Kocabaşa, pamuğun içinden tohumu ayıracak çırçırlama makineleri satın alabilmesi için yüzde 300 teminat ile 95 bin lira (34 bin dolar) kredi verildi.
Temelde TSKB harcı var
Bankaya Nisan 1951de 16ncı sıra numarasıyla kredi için başvuran, o zamanlar kimsenin tanımadığı bir genç girişimci Nejat Ferit Eczacıbaşıdır. Yüzde 7 faiz, 2 yıl ödemesiz dönem, 8 yıl vade ile 800 milyon lira kredi. (285 bin dolar ile Leventteki ilk modern ilaç tesisini kurdu.)
TSKB,Türkiyenin ilk büyük özel sektör sanayi kuruluşlarının temeline harç koydu: İzmir Mensucat, Çimentaş, Aslan ve Eskişehir Çimento Fabrikaları, Tatko-Anadolu Çimento, Kayseri-Birlik Mensucat, Ekinciler Tekstil, Altınyıldız Mensucat, Elka Yonga Levha, DYO Boya, Komili Yağ ve Sabun, Türk Demir Döküm, Uzel Traktör, Narin Mensucat kuruluş kredilerini ve (resmi kurdan/ucuz) dövizlerini TSKBden alan sanayi tesisleridir.
1952 sonuna kadar TSKBnin verdiği en büyük kredi 1.2 milyon lira oldu (425 bin dolar). O yıl banka, Hacı Ömere, Bossayı kurması için, % 100 ipotek ve şahsi kefaletle 5 milyon lira eşdeğerinde 1 milyon 800 bin dolar, Dünya Bankası kredisi verdi. Bossa kuruldu.
TSKB Temmuz 1960da Vehbi Koç, Sıtkı Koçman ve ortaklarının bir bira ve malt tesisi için 1 milyon dolar döviz olmak üzere 27.5 milyon lira yatırım kredisi isteklerini, memleket ekonomisi bakımından muhik görülmediğinden reddetti. 1954te Vehbi Koç, Arçelikin babası Erel Çelik Eşyaya ortak olmak istedi. Firmanın sahibi olan Lütfi Doruk Sen beni yutarsın diyerek önce kaçtı. Sonra Vehbi Koç, Eli Burla ve Lütfi Doruk ortaklığı oluşturuldu. TSKB, bu ortaklığa, çelik eşya fabrikası tesisi için 275 bin dolar ve 421 bin Türk lirası kredi verdi. Böylece Haliçteki Arçelik tesisi kuruldu.
Döviz bollaştıktan ve kredi sistemi geliştikten sonra sanayicinin ihtiyacını ticari bankalar karşılamaya başladı. TSKB başka alanlara yöneldi. 2000lerde de enerji ve yenilenebilir enerjiyi kredilendirmeye ağırlık verdi. Genel Müdür Halil Eroğlu yönetiminde uzman kadro ile yatırım bankacılığı yapıyor. Özelleştirme ve halka açılmalara aracılık ediyor. Çevre dostu banka olmakla övünüyor.
Gügör Uras - milliyet
Site adresi: https://www.finansingundemi.com/haber/tskb-60-yasinda/281110