Yazdır

Merkez Bankası faizi erken artırabilir!

Tarih: 06 Nisan 2010 - 08:03

"Enflasyon düşecek, çekirdek yükselecek" başlıklı önceki yazımda, enflasyonda para politikasının kontrol edemediği fiyat gruplarındaki (dışsal faktörler) seyre dikkat çekmiştim.

Bence, dışsal faktörlere ilişkin analizler, çekirdek enflasyonun hangi düzeyde hedeflenmesi gerektiğini de ortaya koymaktadır. Bu analizlerde, çekirdek enflasyon olarak nitelendirilen özel kapsamlı göstergelerden, H ve I endekslerinden dışlanan grupların yıllık enflasyona yaptığı katkının zaman içindeki gelişimi incelenir. Bu kapsamda, gıda, enerji, altın, tütün gibi alt kalemlerin yıllık enflasyona yaptığı katkı, 2004-2009 döneminde H'de dışlananlar için en düşük 0.9 ve en yüksek 6.8 puanken, söz konusu rakamlar I'da dışlananlar için sırasıyla 2.0 ve 8.5 puan bulunmaktadır. Çekirdek enflasyona dikkat Aynı dönemindeki ortalama katkı ise H'de 3.3 puan, I'da ise 4.6 puan düzeyindedir. Yani, yüzde 5-6 civarındaki bir enflasyon hedefi için çekirdek enflasyonun en fazla yüzde 2 gibi iddialı bir düşüklükte olması gerektiğini gösterir. Çekirdek enflasyondan dışlanan kalemlerin yıllık Tüketici Fiyatları Endeksi'ne (TÜFE) katkısının zaman içinde yukarıda bahsettiğim ortalamalara doğru yakınsayacağını varsaysak bile, bu yılın yüzde 6,5 düzeyindeki TÜFE hedefiyle uyumlu H ve I yıllık artışı sırası ile yüzde 3,2 ve 1,9 olarak hesaplanmaktadır. Enflasyon hedefinin etrafındaki iki puanlık belirsizlik aralığının üst sınırına kadar (yüzde 8,5) tolere edilebileceği varsayıldığında ise aynı değerler yüzde 5,2 ve yüzde 3,9'a yükselmektedir. Orta vadeli enflasyon hedefiyle (yüzde 5) uyumlu artışlar ise yüzde 1,7 ve yüzde 0,4 ile çok daha düşük düzeydedir. Hizmet enflasyonu artıyor Çekirdek enflasyon H ve I için şubat sonunda yüzde 3,9 ve yüzde 4,0 düzeyindeyken, yıllık bazda yüzde 5 civarında bir artış eğiliminin hakimiyetine işaret etmektedir. Bu eğilim hiç bozulmasa bile çekirdek enflasyon önümüzdeki aylarda yüzde 5,5'in üzerine doğru hareketlenmesi ve dışsalların katkısı dikkate alındığında, TÜFE'nin hedefinin belirgin üzerindeki seyrinin devam etmesini beklemekteydim. Nitekim, mart verilerinde H ve I'nın yıllık artışlarının sırası ile yüzde 5 ve yüzde 5,4'e yükseldiği izlenmiştir. Temel enflasyon göstergeleri kapsamında, hizmet fiyatlarına da dikkat edilmesi gerekmektedir. Son üç aydır hizmet enflasyonunda da artış gözlenmiş ve yıllık artış yüzde 7'ye çıkmıştır. Hizmet enflasyonunun en önemli bileşeni kira fiyatları artışı yüzde 4,72 ile sınırlı kalırken, yükseliş daha çok lokanta-otel ve ulaştırma hizmetlerinden kaynaklanmıştır. Artırım son çeyrekten önce Temel enflasyon göstergelerinin şubat ayına kadar süren düşük seyri, dışsal faktörlerin mevcut görünümü altında Merkez Bankası açısından rahatlatıcı olmamış, olsa olsa eğilimleri daha iyi gözlemek açısından zaman kazandırmıştır. Ancak temel enflasyon eğiliminde mart ayı itibariyle bozulmanın güçlenmesi artık bu eğilimi ılımlı olarak adlandırmayı zorlaştırmaktadır. Bu durumun enflasyon beklentilerine ve genel fiyatlama davranışlarına yansımanın para politikası kararları açısından kritik önemi devamı etmekte, bu ay sonunda yayımlanacak Enflasyon Raporu, Merkez Bankası'na gevşek para politikasından çıkış stratejisini kamuoyu ile paylaşma açısından iyi bir fırsat vermektedir. Son dönem enflasyon ve ekonomik aktivite gelişmelerinin, faiz artırımının son çeyrek öncesi olma ihtimalini artırır yönde gerçekleştiğini belirterek yazımı bitirmek istiyorum.HALUK BÜRÜMCEKÇİ-REFERANS
Site adresi: https://www.finansingundemi.com/haber/merkez-bankasi-faizi-erken-artirabilir/272590