Talip Yılmaz / Ekonomist İMKB, yurt dışındaki gelişmeleri, özellikle ABD’de gelen 12 aylık kar rakamları yakından izleniyor. İç piyasada ise öncelikle IMF konusunda gelen açıklamalar endeks üzerinde etkili oluyor. 2009 yıl sonu bilançoları ise konsolide olmayanlar mart ayında, konsolide olanlar ise nisan ayında açıklanacak. Bu süreçte de 12 aylık kar rakamları, hisse bazında hareketlilik yaratacak. Bilançolarla birlikte, düşük faiz ortamında temettü beklentileri de alınıp-satılmaya başlayacak. Buradan yola çıkarak piyasadaki 2009 yılı 12 aylık kar tahmin ve söylentilerini topladık. Bakıldığında 2009 dünya ekonomileri için oldukça zor geçti. Finans ve sanayi şirketleri ciddi zararlar yazdı. Türkiye’de ise krize güçlü giren bankaların yüksek kar rakamlarına ulaşması bekleniyor. Sanayi şirketleri için ise 2009 karlarının biraz düşük olması bekleniyor. 24.8 milyar kar Toplam 52 şirket üzerinden yaptığımız araştırmaya göre 2008/12 aylık dönemde toplam kar rakamı 20 milyar 761 milyon TL’ydi. 2009 yıl sonu için yapılan tahmin ve söylentilere göre ise bu 52 şirket, yüzde 19.7 kar artışı yakalayarak 24 milyar 847 milyon TL net kara ulaşmış olacak. Yine 52 şirketin 36 tanesi, 2008 yılına göre 2009’da karını artıracak; 16 şirket ise karını düşürecek. Bankacılık ve sanayi şirketleri olarak bakıldığında ise özellikle bankacılık sektörünün 2009 yılı karlarında yüksek performans sergilemesi bekleniyor. Global krizin başlaması ile birlikte sanayi şirketleri ise ciddi şekilde frene bastılar. Kapasite kullanım oranlarında ciddi düşüşler oldu. Neticede 2007 yılına göre 2008 yılında sanayi şirketlerinin karlarında yüzde 38 seviyelerinde bir daralma yaşandı. 2009 yılında krizin etkileri devam etmekle birlikte reel sektöre verilen teşvikler, stok maliyetlerinin azalması gibi faktörlerle sanayi şirketlerinin karlarında bir miktar toparlanma bekleniyor. Öne çıkacak sektörler 2010’da sanayi şirketlerinin karlılıklarında hızlı çıkış dönemi olmasını bekleyen İş Yatırım Araştırma Müdürü Emre Sezan, izledikleri şirketler de yaptıkları analizlere göre sanayi şirketlerinde yüzde 21 kar artışı bekliyor. Sinpaş, Tefken, Ford, Trakya Cam, Akenerji, Anadolu Hayat, THY, Bank Asya, Pektim, Anadolu Cam, Enka İnşaat ve Hürriyet’in yüksek kar artışı bekledikleri şirketler olduğunu söyleyen Sezan, “Sektörel bazda bakıldığında ihracat bağlantısı güçlü, stok seviyesini aşağı çekmiş olanlar öne çıkacak. Bunların başında da otomotiv geliyor. Yurt dışı taahhüt şirketlerinin de 2010’da iyi bir yıl geçirmesini bekliyorum” diyor. 2009 kar tahminlerine göre savunma sanayi, gıda içecek, metal eşya makina, orman-kağıt- basım sektörlerinin karlılık açısından ön plana çıkacağını söyleyen Turkish Yatırım Araştırma Müdürü M. Baki Atılal, “Orman-kağıt-basım sektörü zarardan kara geçerken, diğer üç sektör ise karlarını hızlı bir biçimde arttırdı” diyor. Karlıkta genel olarak başarılı geçen ihracat ve süreli vergi indirimlerinin etkisi ile şirketlerin stok eritme çabalarının ön plana çıktığını anlatan Atılal, yine aktif satışların mali tablolara olumlu yansıdığını kaydediyor. Atılal, 2010’da yüksek karlılık beklediği sektörlerin ise savunma, taahhüt, hava taşımacılığı, petro-kimya, GYMO ve çimento olduğunu kaydediyor. Bankaların 2008’e göre 2009’da yüzde 49 gibi ciddi bir kar artışı yakalamasını bekleyen Sezan, bunda faiz indirimlerini önemli rol oynadığını belirtiyor. Bankaların 2010 karlarında ise yüzde 1 artış bekleyen Sezan, “Dünyada faiz artırımları 2010’un sonuna kalırsa, kar artış oranı daha yüksek olur” diyor. Son çeyrek performansı Gedik Yatırım Araştırma Uzmanı Yunus Kaya ise İMKB 100 şirketlerine bakıldığında 2008 son çeyreğinde Lehman Brothers’in batışıyla başlayan krizde kurların yükselmesi sonucu, kur farklarından dolayı oldukça yüksek zararlar yazıldığını hatırlatıyor. 2009 son çeyreğinde ise kurlar nerdeyse hiç değişim göstermediğinden, kur farkı etkisinin minimum düzeyde kalacağını kaydeden Kaya, “Bazı şirketler, bu etki nedeniyle 2008 son çeyreğe göre 2009 son çeyrekte, çok yüksek kar artışları yakalayacak. Türk Telekom, Akçansa, Martı Otel, Tofaş, Otokar, Vestel Beyaz Eşya, Turcas, Trakya Cam, Türk Traktör ve Aselsan İMKB-100 hisseleri arasında bu anlamda en çok dikkat çeken şirketler olacak” diyor. Türkiye’nin 2009 yılına, 2008 yılının son çeyreğinde TL’nin yüzde 25’lik değer kaybı ve yüzde 16 seviyesinde faiz oranı ile girdiğini hatırlatan Ata Yatırım Genel Müdür Yardımcı Nergis Kasabalı da 2008 son çeyrek ve 2009 son çeyrek verilerine bakıldığında özellikle emtiaya dayalı şirketlerin karlarında ciddi düzelmeler bekliyor. Kasabalı, yüksek döviz borcu olan şirketlerin kur farkı zararlarının ortadan kalkacağını ifade ediyor. Temettüler Karların tahminlerden yukarıda gelmesinin temettü verimliliği açısından oldukça önemli olduğunu kaydeden Atılal, özellikle endeksteki yükselişin daha sınırlı olmasının beklendiği 2010’da temettü beklentileri olan hisselerin doğal olarak ön plana çıkacağını ifade ediyor. Atılal, temettü performansı açısından ise Aygaz, Tüpraş, Eczacıbaşı Yatırım, Çelebi, Mardin Çimento, Ayen Enerji, Türk Telekom, Selçuk Ecza Deposu, Adana Çimento, Ford Otosan, Çimsa, Otokar, Turkcell ve Tofaş şirketlerini beğeniyor. “2010’da sanayiler öne çıkacak” Nergis Kasabalı (Ata Yatırım Genel Müdür Yardımcısı) “2009 yıl içinde şirketler, kur farkından kaynaklanan kayıpların büyük bir kısmını telafi etti. Ancak operasyonel performanslarda aynı düzelme olmadı. Özellikle ilk çeyrekteki GSYİH’deki hızlı düşüş, şirketlerin cirolarını ciddi anlamda olumsuz etkiledi. Bu çerçevede reel sektör şirketleri 2009 yılını, yüzde 9 ciro ve yüzde 5 FAVÖK daralması ile kapatır. Ama olumlu olan nokta, şirketlerin bu dönemde maliyetlerini ciddi ölçüde kontrol altına almış olmaları sayesinde FAVÖK marjlarında iyileşmeler görülecek olması. Maliyetleri düşük tutmak 2010 yılında, 2009 kadar kolay olmaz. Diğer taraftan düşük faiz oranları, ekonomide talepte yavaş yavaş bir toparlanmayı beraberinde getirecek. Sanayi şirketleri, 2008’e göre karlarında operasyonel olmayan faaliyetlerinden dolayı bir miktar toparlanma yaşar. Bankacılık ise 2008’in yüzde 45 üzerinde bir kar artışı yakalar. 2010’da bankacılık yüksek performansını sürdürmekle 2009’un bir miktar altında kalır. Sanayi şirketleri, 2009’a göre yüzde 20 kar artışı sağlar.”