HSBC Kurumsal ve Yatırım Bankacılığı'ndan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Hüseyin Özkaya, ikinci yarının başından bu yana her ay 2.000 yeni Küçük ve Orta Ölçekli İşletme (KOBİ) müşterisi kazandıklarını belirterek, "Her ay bunların yaklaşık 300-400 tanesi de kredili müşteri haline geliyor" dedi. HSBC Kurumsal Bankacılık Avrupa Birimi tarafından yapılan "Geleceğe Dayanıklı Avrupa: İktisadi Başarı için Yeni Modeller" raporunun açıklandığı toplantıda konuşan Özkaya, 2010'da KOBİ kredilerinde yüzde 20, kurumsal kredilerde ise yüzde 10 büyüme hedeflediklerini söyledi. Özkaya, "Her ay 2 bin yeni KOBİ müşteri hesabı açıyoruz. Her ay da yeni 300-400 KOBİ kredili müşterimiz haline geliyor. 5-6 aydır böyle gidiyoruz" diye konuştu. Toplam kredi bakiyelerinin KOBİ tarafında 1.1 milyar TL civarında olduğunu kurumsal tarafta ise 5 milyar TL civarında olduğu bilgisini veren Özkaya, işlerin daha iyi gittiği sinyalini aldıklarını aktardı. Özkaya, "Mart ayından itibaren kredi verme tutumu olumlu olmaya, yaz aylarından itibaren de daha fazla artmaya başladı. Sorunlu kredi oranlarımız ticari ve kurumsalda son 4 aydır azalıyor. Bu oran kurumsalda binde 5'in altında, KOBİ'lerde ise yüzde 3'lerde" dedi. İyi müşteriye bono faizi Kredi-faiz oranları hakkında da değerlendirmelerde bulunan Özkaya, bilançosu iyi büyük kurumsal şirketlerin kısa vadeli kredileri yüzde 7,5-8 ile borçlandıklarını belirtti. Özkaya, "Bunun bileşiği de bono faizine denk geliyor. Hazine bonosu getirileri yüzde 9-9,5 arasında. Hemen hemen Hazine bonosu faizleri düzeyinde bir maliyetle borçlanıyorlar" diye konuştu. Kurumsal müşterilerini 2-3 yıllık vadede ise yüzde 9,5-10 arasında bir faizle kredilendirdiklerini kaydeden Özkaya, "KOBİ'lerde de çok büyük fark yok, artı 2-3 puan koyabilirsiniz. Sadece biz değil tüm bankalar bu seviyelerde" dedi. Özkaya, bu faiz oranlarının daha da aşağıya inmesinin önümüzdeki dönemde mümkün olmadığını vurguladı. Kar artıran çok firma var Türkiye'nin "süper güç" olarak nitelendirildiği "Geleceğe Dayanıklı Avrupa" raporunun, aslında durumun göründüğü kadar karamsar olmadığını ortaya koyduğunu vurgulayan Özkaya, aslında sayısı küçümsenmeyecek kadar çok sayıda müşterinin karının önceki yıllara göre iyi olduğunu söyledi. Özkaya, "Beyaz et, ilaç ve hatta yıllardır sorunlu olarak binin tekstil sektöründe öyle bilançolar var ki sadece bu sene değil yıllardan beri çok karlıdır" diye konuştu. Bu sonuçta kredi talebinin azalmasına bağlı olarak borçluluk durumunun düşmesinin de etkili olabileceğini ifade eden Özkaya, "Cirolarda olmasa da karlılıklarını artıran birçok firma var. Mesela Trabzon ve Erzurum'da çok karlı müşterilerimiz bulunuyor" dedi. Özkaya, bu karlılıkta maliyet azaltmanın birinci sebep olarak öne çıktığını belirterek, "Şirketled daha ucuz maliyette hammadde alımı yoluna girdi. Bu resesyonda emtia fiyatları da düştü ve stoklamasını iyi yapanlar bundan avantaj sağladı. Ayrıca hızlı pazar değiştirenler de kar ettiler" açıklamasında bulundu. Uluslararası firmaların belirsizlikten yakındığını kaydeden Özkaya, bu nedenle 2010'da büyük tandaslı alımlar beklenmemesi gerektiğini de söyledi. Özkaya, "Büyük alımları yaparken en temel değişken o şirketin büyümesidir. Büyüme tahminleri her ay değişiyor ve bu da belirsizlik yaratıyor. Ayrıca dünyada ciddi refinansman bekleyen büyük krediler. Büyük satın alamalar için uygun ortam yok" dedi. Faiz artırımları 2. yarıda başlar HSBC Başekonomisti Murat Ülgen, Merkez Bankası'nın önümüzdeki yılın ikinci yarısında faiz artırımına gidebileceğini söyledi. Enflasyon oranlarının özellikli ilk çeyrekte yönünü yukarı çevireceğini ifade eden Ülgen, "Bu da nominal faizleri etkileyecek. Önümüzdeki dönemde Hazine'nin toplam iç borç itfasının yüksek olması da risk primini etkileyebilir. Ancak mali performansta iyileşme olur, beklentiler iyileşmeye başlarsa risk primi aynı seviyelerde kalabilir" dedi. 2010 için enflasyon tahminlerinin yüzde 7-8, büyüme tahminlerinin de yüzde 3-3,5 arasında olduğunu vurgulayan Ülgen, ekonomide dış talepteki toparlanmanın iç talepteki toparlanmadan daha iyi olduğunu belirtti. Ülgen, "Ancak bu böyle devam eder mi? Avrupa'daki teşvik paketlerinin etkisi bitince ne olacak göreceğiz. İç talepte ise tüketim talebi yatırım talebine göre daha iyi. Türkiye'de yatırım talebi hala çok düşük. Sermaye tarafında da yatırımlar ve soğuk para girişi hala çok düşük" diye konuştu. HSBC için Türkiye ‘süper devlet' HSBC Kurumsal Bankacılık Avrupa'nın "Geleceğe Dayanıklı Avrupa" raporunda, Türkiye'nin de aralarında yer aldığı 5 Avrupa ülkesi, yeni "süper devletler" olarak nitelendirildi. Çek Cumhuriyeti, Fransa, Almanya, Polonya ve Türkiye'de 100'er şirketle yapılan araştırma sonuçlarına göre, global kriz aslında sanılanan aksine birçok şirketi etkilememiş ve birçok şirket verimlilik sağlayarak, maliyetlerini azaltarak kar marjlarını korumuş. Örneğin Polonya'da şirketlerin yüzde 74'ü, Çek Cumhuriyeti'nde yüzde 56'sı Türkiye'de ise yüzde 40'ı kar marjlarında hiçbir kayıp yaşamamış. Çek Cumhuriyeti, Fransa, Almanya, Polonya'da olduğu gibi Türkiye'den de 10 büyük, 20 orta ve 70 küçük ölçekli işletmenin 100 üst düzey yöneticisi ile yapılan görüşmelerle hazırlanan raporda, Türkiye "Zeki, sadık ve teknolojik güdümlü" olarak nitelendiriliyor. Rapora göre, Polonya, "sağlam, iyimser ve yaratıcı", Almanya, "uluslararasında şöhretli, uyumlu ve sanayici", Çek Cumhuriyeti "basiretli, yenilikçi ve tenkonoji odaklı", Fransa ise "pragmatik, anlayışlı ve tutarlı." Elif Batu Yener/ Referans