Yeni bir döneme neden oldu Bankalar Doğu’da olağanüstü hal uygulamasına geri dönüyor Gülümhan GÜLTEN / VATAN -------------------------------------------------------------------------------- Bankalar Muş’ta yaşanan olaylar sonrasında, “Doğu illerinde verilen kredide Batı’dan teminat istenmesi” uygulamasına geri dönüyor. Muş’un Bulanık ilçesinde yaşanan olayların ardından, Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’yle ilgili risk algılayan bankalar, bölgede verdikleri bankacılık hizmetlerinde yeniden tutum belirliyor. Ziraat Bankası’nın Bulanık Şubesi’nin yakılıp yıkılması, son dönemde bölgeyle ilgili endişeleri zaten artmış olan bankalar için de son damla oldu. Yaşanan olayların bölgedeki özel ve kamu bankaları açısından yeni bir dönem başlatacağı belirtilirken, artan risk algısı nedeniyle bölgedeki bankacılık işlemlerinin maliyetinin artacağı kaydediliyor. Teminat katlanacak Bu kapsamda örneğin, havale, vb. gibi en temel bankacılık işlemlerinde bile, Türkiye genelinde ortalama yüzde 1 oranında alınan komisyon bedellerinin, bölgedeki şubelerde yüzde 5’lere kadar çıkabileceği belirtiliyor. Bankalar böylece olası risklere karşı bünyelerinde bir tür karşılık oluşturma eğilimine girerken, bölgedeki kurum ya da kişilerden gelecek kredi taleplerinde aranacak teminat tutarının bir kaç katına kadar yükseltileceği ifade edildi. Öte yandan bölgenin kalkınması kapsamında Hükümetin ve BDDK’nın baskısıyla kaldırılan, “bölgede verilen kredilerde batıda ya da daha güvenli kentlerden teminat istenmesi” uygulamasına da zorunlu olarak geri dönüleceği belirtiliyor. Böylece bölgedeki riskin artmasıyla bankaların verecekleri kredilere karşılık olarak batı kentlerinden teminat getirmeyen şirkete kredi verilmemesi anlayışı yeniden geçerlilik kazanmış olacak. Bankacılıkta kırılma Hükümetin GAP ve DAP projeleri kapsamında bölgede yaptığı incelemelerde, kamu ve özel bankaların, bölgedeki gayrimenkulleri teminat olarak kabul etmediği, başka illerden ve daha çok da Batı kentlerinden gayrimenkul istediği kamuoyuna yansımıştı. GAP’ın hızlandırılması, bölgeye yapılacak yatırımlar için işsizlik fonu ve genel bütçeden kaynak aktarılması ve ardından gelen siyasi açılım rüzgarıyla son dönemde bankaların da bölgedeki tutumu değişmişti. Ancak Muş-Bulanık olayıyla bölgede bankacılık açısından da kırılma yaşandı. ZİRAAT PERSONELİNİ KİLİTLEYİP İÇERİ MOLOTOF KOKTEYLİ ATTILAR MuŞ’un Bulanık ilçesinde yaşanan olaylarda saldırıya uğrayan binalar arasında en ağır zararı Ziraat Bankası şubesi gördü. Edinilen bilgilere göre, çıkan olaylarda saldırganlar Ziraat Bankası personelini şubeye kilitleyerek, içeri molotof kokteyli attı. Şubeden kaçmaya çalışan personelin büyük bir panik yaşadığı, ardından da binanın arka camından atlayarak kaçtığı öğrenildi. Bu sırada bazı çalışanların yaralandığı, bazılarının da kolu ve bacağının kırıldığı belirtildi. Şubenin sadece inşaatı için 500 bin liralık fatura çıktı MuŞ’takİ olayların başlamasından hemen sonra şubenin Genel Müdürlüğe bilgi verdiği belirtilirken, Genel Müdür Can Akın Çağlar’ın gelişmeleri dakika dakika takip ettiği öğrenildi. Olayların ardından Ziraat Bankası Bulanık Şubesi’nin tamamen kullanılamaz durumda olduğu, yeni baştan inşa edilmesinin gerektiği belirtildi. Bu kapsamda tamamen yıkılan şubenin sadece yeniden inşaası için 500 bin lira fatura çıktı. Banka yönetimi, şubenin yakılması sırasında hizmet verilen kişi ve kuruluşlara ait tüm evrak ve belgelerin yok olduğunu belirterek, bu durumun çıkan 500 bin liralık inşaat faturasından daha önemli olduğunu kaydetti.