Türk halkKriz öncesi 1.2 liraya demirleyen doların krizde 1.8 TL'ye çıkması Türk halkına eski yatırım aracı dövizi tekrar hatırlattı ı krizle birlikte eski dostu dövize tekrar hızlı bir dönüş yaptı. 2008'de bir önceki yıla göre yatırım portföylerindeki döviz varlıklarını 10 milyar dolar azaltan vatandaşlar 2009'un ikinci çeyreğinden itibaren yabancı para varlıklarını 9 milyar dolar artırarak 2007'deki seviyelerine yükseltti. Döviz riskinden kaçındığı gözlenen şirketlerin de 2009'da döviz pozisyonlarını 6.8 milyar dolar azalttığı gözlendi. DALGA, ALIMI ARTIRDI Merkez Bankası, BDDK, İş Kur kaynaklarından derlenen verilere göre Türk halkının geleneksel yatırım araçları içinde özel bir yeri olan döviz 2009'un ilk çeyreğinden itibaren portföylere hızlı bir giriş yaptı. Yapılan hesaplamalar Türk halkının 2007 sonuna kadar varlıklarının 68 milyar dolarını döviz cinsi varlıkda değerlendirdiğini gösteriyor. Ancak Eylül 2008'deki küresel krize kadar doların hep düşüşte olması ve doların 1.20 TL'lerde seyretmesi 2008'de dövizden çıkışı hızlandırdı. 2008 sonuna gelindiğinde portföy 58 milyar dolara kadar geriledi. Krizle birlikte Kasım 2008'de 1.70 TL'ye çıkan dolar vatandaşın tekrar ilgisini artırdı. Mart 2009'da ise dolar 1.80 TL'yi gördüğünde bu eğilimin hızlandığı da dikkat çekti. Türk halkının döviz cinsi varlık portföyünde mart-haziran arasındaki 3 aylık dönemde 4.2 milyar dolarlık artış hazirandan sonra daha da hızlandı ve üçüncü çeyrekte 6 milyar dolar birden arttı. Sonuçta Türk halkının döviz cinsi yatırım araçlarında ikinci çeyrekle birlikte 10.2 milyar dolar yükseldi. Yılbaşından bu yana bakıldığında ise artış 8.9 milyar dolar. Artışta bankalardaki döviz tevdiat hesaplarının ilk sırada olduğu gözleniyor. Toplam artış 22.5 milyar dolar ŞİRKETLER kesimiyle bireylerin döviz varlıklarına tekrar dönüşüyle döviz talebinde 15.8 milyar dolarlık bir artış yaşandı. Bu rakama Merkez Bankası'nın elindeki 35 milyar dolar düzeyindeki artı döviz pozisyonu dahil değil. Merkez Bankası, Özel Finans Kurumları ve bankaların pozisyonları da eklendiğinde 2008 sonunda 6.8 milyar dolar olan Türkiye'nin dövizdeki net pozisyonu 22.5 milyar dolara çıktı. Dünyada 317 milyar $ 2009'da transfer olacak KÜRESEL para transferinin geçen yıla kıyasla 21 milyar dolar azalarak (yüzde 6.1) 317 milyar dolara düşeceği bildirildi. Dubai'de düzenlenen Dünya Ekonomi Forumu Zirvesi'ne katılan Dünya Bankası Para Transfer Müdürü Dilip Ratha, kayda geçmeyen resmi ve gayri resmi para transferleri de hesaba katıldığında bu miktarın aslında daha fazla olduğunu ifade etti. Ratha'ya göre, ABD ve Suudi Arabistan dünyadaki en büyük 2 para transfer kaynağı ülke. Hindistan ise göçmen işçilerin 52 milyar dolarla en fazla transfer yapılan ülke. KERİM KARAKAYA-SABAH