Bireysel yatırımcı bonodan kaçarken bankalar faizin tekrar yüzde 8'in üstüne çıktığı gün (12 Ekim 2009), bono portföylerinde 4 milyar liralık artış gerçekleştirdi. Bankaların menkul değerler portföyü, faizlerin dipten döndüğü 6 Ekim'den 27 Ekim'e kadar geçen 21 günlük sürede 14.4 milyar lira, eylül sonundan ekim ayının 27'sine kadar geçen sürede ise 19.3 milyar lira artış gösterdi. Böylece bankaların bono ve tahvil portföyü, eylül ayı sonunda 148.4 milyar lirayken 27 Ekim 2009'da 167.7 milyar liraya yükseldi. Hazine'nin herhangi bir tahvil veya bono ihracı gerçekleştirmediği 9 Ekim'den 27 Ekim'e kadar geçen 21 günde ise bankaların bono ve tahvil portföylerinde gerçekleşen artış 8 milyar lirayı aştı. Bankalar bono ve tahvil alabilmek için eldeki nakdi de büyük ölçüde tüketti. Eylül ayının sonunda 44 milyar liralık nakit portföyü bulunan bankalar, parayı bono ve tahvile yatırınca 27 günde bankaların nakit portföyünde 14.4 milyar liralık düşüş yaşandı. Aynı dönemde bireysel yatırımcıların bono ve tahvil portföyleri ise yerli yatırımcı cephesinde 2.8 milyar lira azaldı. Yabancı yatırımcı cephesinde ise 5 milyon lira arttı. Bankalar tahvile koştu Bankalar faiz arttıkça uzun 2011 vadeli tahvillere ilgisini artırdı. İkinci el bono ve tahvil piyasasında faizin yüzde 7,94 olduğu gün 2009 ve 2010 vadeli bonoların işlem hacmi toplam piyasa hacminin yüzde 51'ini oluşturuyordu. Aynı dönemde 2011 vadeli tahvillerin faizi ise toplam piyasa hacminin yüzde 48'ini buluyordu. Fakat faizin yüzde 8'in üzerine çıktığı günden itibaren kısa vadeli bonoların işlem hacminde çok ciddi bir artış gözlendi. Kısa vadeli bonoların toplam piyasa hacmi içerisindeki payı ortalama yüzde 23'e gerilerken 2011 vadeli tahvillerin toplam işlem hacmindeki payı ise ortalama yüzde 71'e yükseldi. Yani bankalar ve aracı kurumlar faiz yüzde 8'in üzerine çıktıktan sonra en fazla işlemi tahvillerde gerçekleştirdi. BONO VE TAHVİLİ BİREYSEL YATIRIMCI SATTI, BANKALAR ALDI Portföylerdeki Net Değişim (Milyon TL) 27 Ekim 2009 9-27 Ekim 1-27 Ekim 2009 Nakit Değerler ve TCMB 29,741 532 -14,438 Kamu Borçlanma Senetleri Por. 167,718 8,054 19,319 Emanet Men. Kıy. * 97,936 -406 -2,838 - Yurtiçi Yerleşikler 71,102 474 -2,843 - Yurtdışı Yerleşikler 26,834 -881 5 * Hisse senetleri, yatırım fonu katılma belgeleri ile repo konusu menkul kıymetlere yer verilmemiştir. Kaynak: BDDK İKİNCİ EL PİYASADA TAHVİL HACMİ PATLADI Gösterge Faiz (%) Bonoların Oranı* Tahvillerin Oranı (%) 2009-2010 2011 2012+ Sonrası ve Kuponlu 6-15 EKİM ORTALAMA 7.98 37.06 58.86 16 EKİM-6 KASIM ORTALAMA 8.48 23.31 71.44 * 2009 ve 2010 vadeli tahviller de bu kapsamda değerlendirilmiştir. Barış Erkaya/ Referans