Piyasalarda riskler artıyor mu?
Tarih: 18 Ekim 2009 - 00:30
Mali analist Nehir Er'in piyasalara ilişkin yeni yazısı Finans Gündem'de...
PİYASALARDA SON GELİŞMELER RİSK İÇERMEYE BAŞLADI.
Cuma günü Anayasa Mahkemesince yabancıya sıfır vergi iptali haberiyle yabancılar borsada ve DİPS'lerde milyar dolarlık satış yaparak mart'tan bu yana 30.000 puan civarı yükselen borsada karları realize etmeye başladılar.M.Stanley son raporunda DİPS'lerdeki yabancı muafiyetinin (bir çeşit kapütülasyon)kalkması ile TL'den ,G.Afrika Rand'ına geçilebileceği mesajı vermiş.Bu arada Kuzey Yarım kürede soğukların başlamasıyla petrol ve bazı emtia fiyatlarında artış başladı ki bu da üretimden maliyetlerin artmasıyla birlikte zaten karlılıkları azalmış şirketlere ek bir yük oluşturup gelecek 6 aylık karları daha da azaltabilecek özellikte bir gelişme olabilecektir.MB'nın son 50 bazlık faiz indirimi sonrası bir kez daha 25 baz faiz indirip bekleyeceği(belki de 2010 yazında bir erken seçim ihtimali)ve dış ile iç ekonomik ve siyasal gelişmelere odaklanabileceği de(faiz arttırımı için)düşünülebilir.
Bizde 9 ayda faiz dışı harcama (sağlık,kit görev zararları gibi.. )%22 üzerine çıktı ve bu açık iç borçlanma ile kapatılmaya çalışılıyor,faizler düşünce bu kolaylaştıysa da artık çok düşen sabit faizli bonolara olan ilginin azaldığı(gelecek aylarda dışarda ve içerde faiz yükselmeleri ihtimaliyle)buna karşın değişken faizlere yönelindiği de görülmektedir.Bankalarımızda takibe alınan kredilerin 20 milyar liraya yaklaştığı(toplam 8 aylık banka karları ise 14 milyar lira civarı),harcama yapacak emekli ve diğer kesimlere 10 lira gibi komik maaş zamlarının ise iç piyasadaki durgunluğu arttırmayı sürdürdüğü görülmekte(maaşları 1.000 tl altı emekli maaşlarına önemli bir zam yapılma çalışmaları olduğu açıklaması cuma günü geldi eğer doğru ise önemli bir gelişmedir).
Cuma günü Anayasa Mahkemesi kararı sonrasında bonolarda yabancılar son 3 yılın en yüksek(500 milyon dolar)satışını yaptılar,borsada da 40 milyon dolar civarı hisse senedi satışı yaparak önemli bir satış gerçekleştirdiler.Yabancılarda 33 milyar dolar karşılığı DİPS olduğu tahmin edilmekte ve bunun önemli bir bölümünün de İngiliz ve Alman banka ve fonlarında olduğu da bilinmektedir.
Abd'de BOA'nın son çeyrekte 1 milyar dolar zarar açıklaması,GE'nin ise önceki çeyreğe göre karının %44 azalmış gelmesi,petrolün 80 dolara yaklaşması abd doları'nı ve Abd borsalarını cuma günü düşürdü.Bu arada Obama'nın danışmanlarından eski FED başkanlarından P.Volcker"piyasalara verilen büyük likidite uzun vadede enflasyon yaratcak olup,çok geç olmadan faizlerin yükseltilmesi gereklidir"şeklindeki açıklaması ile olağan söylemin dışında bulunmakta ve faizlerin artması gerektiğni aksi takdirde tekrar olumsuz sarmala girileceğini belirtince piyasalar dalgalandı.Ayrıca açıklanan icralık konut oranı son olarak 3.çeyrekte 2.çeyreğe göre % 5 artınca bu gösterge işsizliğin artmakta olduğu ve ekonominin yazılan çizilenden daha kötü olabileceği anlamına da geldi analistlerce.
Cuma bu gelişmeler olurken Fransız gazetesi Le C.Enchaine,İsrail'in aralık 2009 sonrası İran'ın nükleer tesislerine yönelik hava ve kara harekatı planladığını yazdı.Gazete Fransız askeri kaynaklarına dayandırdığı habere göre ,İsrail ordusu yedek askerleri göreve çağırdı,ayrıca bir Fransız firmasına da askeri erzak siparişi verdiğini belirtti.Gazete geçen haftalarda Fransa'daki gizli bir toplantıda israil g.k.başkanı G.Aşkenazi'nin abd ve fransız G.K.Başkanlarına operasyonla ilgili bilgi verdiğini belirterek,israil'in İran'la birlikte,Suriye'deki hava ve füze üsleri ile Lübnan Hizbullah üslerini ve Gazze Hamas karargahlarını da vurmayı hedeflediğini yazdı.Bu haberler doğru ise gelecek 3 ay dünyada önemli bir kriz başlangıcı da yaşanabilir.Çünkü İran böyle bir saldırıya hem israil'e füze atarak hem de hürmüz boğazını kapatıp petrol akışını önleyerek petrol fiyatlarının 200 dolarların üzerine(o da bulunursa)çıkmasına neden olarak ,petrol ve diğer enerji fiyatlarının artması ve belirsizlik ortamında dünya finans piyasalarının yeniden çökmesi sonucu gerçekleşip herşey alt üst olabilir(ikinci dip dalga daha da şiddetli olacaktır bu durumda).
Sonuçta;Halen aşırı yükselen(Fed'in piyasaları nakde boğması ile)borsa ve finans piyasalarının(reel piyasalar zaten durağan ve zor durumunu koruyor ve BDI yani Baltic Dry Endeksi'nin son düşük seviyesi de bu durumu onaylıyor yani deniz filoları hala bomboş limanlarda yatıyor) artık çok riskli gelişmelere girebileceği de dikkate alınarak,kurum,kişi ve hatta devlet olarak riskleri azaltıcı yönde politikalar izlenmesi ve dışardan gelebilecek olumludan ziyade olumsuz haberlere daha çok odaklanması bence gereklidir.
NEHİR ER
MALİ ANALİST,BROKER
Site adresi: https://www.finansingundemi.com/haber/piyasalarda-riskler-artiyor-mu/263132