İlk uyarı ise yatırım gurusu olarak bilinen ve piyasalar üzerindeki spekülatif etkileriyle de tanınan Mark Mobius'dan geldi: Türev piyasalar yaşadığımızın aynısına benzer ikinci bir kıyameti getirecek. Özellikle gelişmekte olan piyasalardaki yüklü yatırımları ile tanınan Templeton Fonu'nun kurucusu olan Mobius'a göre türev piyasaların büyüklüğünün 600 trilyon dolar ile dünya GSYİH'sının 10 katına ulaşması tam bir felaket işareti. Mobius, CNBC kanalına verdiği röportajda türev piyasaların dünya ülkelerinin liderlerince kontrol altına alınmamaları halinde yeni bir felakete yol açabilecekleri uyarısında bulundu. Mobius, şirketlerin çoğunun türev piyasalarla olan bağlantılarından haberleri olmadığını, bu nedenle pek çok iflasın geldiğini vurguladı. Mobius gelecek hafta ABD'nin Pittsburgh eyaletinde toplanacak olan G20 zirvesinde bir araya gelecek olan küresel liderlerin tamamen türev piyasalar konusunda odaklanması gerektiğini iddia etti. Dünya çapında merkez bankalarının faizlerini düşük tutmaya devam ettikçe de başka varlık balonlarının şişeceğini söyleyen Mobius emtia ve hisse senetlerinin şişmeye başladığını da belirtti. Piyasalarda olumlu hava Öte yandan dün piyasalarda Asya Kalkınma Bankası'nın küresel ekonomik büyüme beklentilerini artırmasının etkisiyle son 3 gün içindeki ilk yükselişini kaydetti. MSCI Dünya endeksi yüzde 1'e yakın yükselirken, ABD'nin gösterge S&P500 endeksi de yüzde 0,7 değer kazandı. Petrol ve bakır yükselirken, dolar kan kaybetmeye devam etti. Mortgage kredilerindeki batıklar aslında türev piyasalar bu kadar gelişmiş ve birbiri içine geçmiş olmasaydı küresel ekonomiyi batağa sürükleyecek kadar tehlikeli olmayacaktı. Mortgage kredilerine bağlanan yatırım araçlarının bir kaç kez paketlenip yeni ürünler şeklinde risk iştahının oldukça açık olduğu bir dönemde piyasaya sürülmesi küresel krizin pimini çekti. Böylece zarar sadece ödenmeyen mortgage kredisi ile sınırlı kalmadı, bir kaç kere katlandı ve büyüdü. Bu tahvillere yatırım yapan şirketler ve bankalar da ciddi zararlara sürüklendi. REFERANS GAZETESİ