Dünya borsalarında geçen hafta, Çin Borsasında yaşanan sarsıntı ile sancılı başladı. Bu başlangıcın etkisi ile de haftanın ilk yarısı, ağırlık Asya cephesi olmak üzere ( Türkiye hariç ) tüm borsalarda ve emtia piyasalarında satıcılı devam etti. Ancak çarşamba gününden itibaren, gerek FED’in pozitif bir dönemin perdeleri aralanıyor açıklaması, gerekse Avrupa cephesinden gelen pozitif ekonomik veriler ibrenin yeniden yukarı dönmesini sağlamaya yetti. Cuma pozitif haber zincirine ABD cephesinden gelen ikinci el konut satışları verisi de eklenince haft gerek emtia gerekse hisse piyasalarında artışlarla tamamlandı. Çin cephesi gösterdiği satıcılı seyirle Asya borsalarının haftayı ortalama % 3 değer kaybı ile tamamlamasına neden olurken, cuma gelen ABD konut verileri emtiaların da borsalara katılmasına neden oldu. Yukarda sağda yer alan grafik ABD ulaştırma endeksinin haftalık seyrini ortaya koyuyor, paralel bir seyir dünyanın diğer borsaları içinde geçerli. Önümüzdeki 2-3 yıl göz önüne alındığında her ne kadar borsalar % 80 değer kazandıysa da, hala alınacak asgari bir bu kadar daha yol olduğunu söylemek mümkün. Ancak dünya düşerken direnen, ibre yukarı döndüğünde adeta turbo motoru devreye sokarak yol alan IMKB’de endeks 100, Şubat 2006 zirvesine ( 48.200 ) dayanırken, bankacılık endeksi bu barajı da aşıp gözünü ekim 2007 tarihi zirvesine dikmiş gözüküyor. IMKB’yi 3 hafta öncesine kadar banka hisseleri sürüklüyordu. Merkez Bankası faizleri düşürdükçe bono faizleri geriliyor, bono faizleri geriledikçe de portföylerinde görece daha yüksek faizlerle edindikleri bonoları prim yapan bankaların kar beklentileri banka hisselerine talep getiriyordu. Ancak son 3 haftadır harekete sanayi hisseleri de katıldı, ısrarla altını çizdiğimiz üzere de bankalarda faiz düşüşü sonsuza kadar süremeyeceği için banka hisselerindeki rallinin sonuna az kaldı. Gösterge bono faizi cuma günü % 9,5’a düştü. Eylül sonu azından bu seviyede kapanabilirse bankaların kasım ayında açıklanacak bilançoları da oldukça yüksek karlar getirecek. Ya sonra ? Bu döngünün böylece devam edebilmesi için yıllık faizlerin % 7, bir çeyrek sonra % 5 olması gerekiyor ? Olabilir mi, nerede ise imkansız. Aktörlerde bunu gördüğü için bilançoları en kötünden az kötüye yönelen sanayi hisselerine geçmeye başladılar. Bankaların toplu yükselişi yerini nöbetleşe yükselişlere bıraktı. Benzer hisse bazı hareketler sanayi grubunda da yaşanıyor. Bazı hisseler sert sıçramalar yaparken, bazıları önceki primleri sindiriyor düzeltmelerle % 10-15 geri esneyerek alım fırsatı oluşturuyor. Bugüne kadar dünyada ekonomik daralma yaşandığında, gelişmekte olan ülkelerden sert para çıkışları yaşanır, faizler yükselir ve dünya ekonomisi canlanana kadar gelişmekte olan ülkelere giriş görülmezdi. Ancak bu kriz ezberleri bozdu, resesyonun ve yangının merkez üssü gelişmiş ülkeler olunca gelişmekte olan ülke merkez bankaları da faiz oranlarını düşürme fırsatı bularak fonlama maliyetlerini aşağı çektiler. Eskiden gelişmekte olan ülkelerde dünya ekonomisinde büyüme başlayınca düşen faizler bu kez resesyon sırasında gelişmiş ülkelerle birlikte düştü ve şimdi büyümeye geçişle birlikte yine gelişmiş ülkelere paralel yukarı gidecek. 2010 ilk çeyrekten itibaren Dünya ekonomisi toparlandıkça Merkez Bankaları faizleri yükselterek büyümenin enflasyonu tetiklemesini engellemeye çalışacak, piyasalarda dolaşan fazla parayı ekonominin dengelerini sarsmadan yavaş yavaş geri çekecekler. Bu süreç bonolarda faizlerin yükselmesi, banka portföylerinin zarar yazması ve banka hisselerinin değer yitirmesi anlamına geliyor. Resme böyle bakınca IMKB’de işlem gören banka hisselerinde bir süre daha nöbetleşe yükseliş mümkün olsa da 6-18 aylık bir vade de cazip bir getiri sağlamaları zor. Ancak sanayi grubu için durum farklı. Açıklanan 6 aylık bilançoların pek çoğunu inceledik. Mali tablolar 3 aylık döneme göre daha iyi olup en kötünden az kötüye geçişin işaretlerini ortaya koyuyor. 2009 ikinci yarıyıl performansları daha da iyi olacaktır. Avrupa ekonomisinin yeniden zayıf bir hızla da olsa büyümeye geçmesi 2010 bilançolarının iyi, bunun sürmesi 2011 bilançolarının çok daha iyi olmasını sağlamaya aday. Özetle banka hisseleri 2007 ekim ( tarihi zirve ) fiyatlarına yaklaşırken, sanayi grubu şirketleri 2007 ekim fiyatlarının yarısı, üçte biri fiyatlardan işlem görüyor ve bankaların aksine sanayi hisselerinde görece ucuz kalmanın yanında satın alınacak daha çok şey var. Bir süre daha hareket ailece devam etse de, toparlanan ekonomi & yükselen faizler resminin belirmesi ile banka hisseleri ve IMKB 100 zayıf kalırken sanayi hisselerinde güçlü yukarı dalgaların yaşanacağı, geçmişte örneklerine şahit olmadığımız farklı bir döneme doğru ilerliyoruz.. GEDİK YATIRIM