BORSALAR İŞSİZLİK KABUSUYLA UYANDI
Tarih: 03 Temmuz 2009 - 03:44
ABD ve Euro Bölgesi'nde beklentilerin üzerinde artan işsizlik oranları ve AMB Başkanı Trichet'nin gelecekte faiz indirimi sinyali ile piyasalar 'kriz geride kaldı' rüyasından uyandı. Kayıplar yüzde 2'yi aştı.
Küresel krizin etkilerinin hafiflemeye başladığının tartışıldığı bu günlerde veriler henüz bu iddiayı doğrular nitelikte değil. Dün Euro Bölgesi'nde işsizlik oranının mayıs ayında yüzde 9,5 ile 10 yıllık tarihinin en yüksek düzeyine çıktı. AB istatistik kurumu Eurostat'ın verilerine göre ortak para euro kullanan 16 ülkede ortalama işsizlik oranı, bu yılın nisan ayında yüzde 9,3 ve geçen yıl mayıs ayında yüzde 7,4 düzeyindeydi. Son veriyle Euro Bölgesi'nde işsizlerin sayısı 15 milyonun üzerine çıkarken Mayıs 2008'den bu yana 3.4 milyon kişi işini kaybetti.
ABD'de ise haziran ayı işsizlik oranı yüzde 9,5 ile 26 yılın rekorunu kırdı, haziran ayında 467 bin kişi işsiz kaldı. Beklenti 365 bin kişinin işsiz kalması yönündeydi. İşini kaybedenler daha çok inşaat, üretim ve hizmetler sektöründen oldu. Uzmanlara göre bu son veriler çalışanlar için yeni bir gerçeği de ortaya koydu; ABD'deki resesyon 20'nci ayına girerken özel sektörde ücretler hızla geriliyor, çalışma saatleri azalıyor ve giderek daha fazla insan işini kaybediyor. New York Times'ın web sitesinde dün yer alan habere göre ekonomistler, hız kesmeyen işten çıkarmaların milyonlarca kişi için işsizliği bir yaşam biçimi haline getirdiğini belirtiyor. Ayrıca, 27 haftadan fazla işsiz kalanların sayısı resesyon başladığından bu yana üçe katlanarak 4.4 milyona ulaştı.
İşsizlik kanayan yara
ABD'de şu anda 14.7 milyon işsiz bulunuyor. Ekonomistler, bu yıl işsizlik oranının yüzde 10'a çıkacağını ve gelecek yıl da artmaya devam edeceğini tahmin ediyor. Avrupa Komisyonu'na göre ise Euro Bölgesi'nde 2008'de yüzde 7,5 seviyesinde olan işsizlik oranı bu yıl yüzde 9,9'a, 2010'da yüzde 11,5'e yükselecek. Euro Bölgesi'nde tüketici fiyatları da haziran ayında ilk kez geriledi, ekonomi ise hızla küçülüyor. Bu durumda gerek ABD'de gerekse Euro Bölgesi ve Avrupa Birliği'nde (AB) işsizlik hükümetlerin önünde son derece ciddi bir sorun olarak duruyor. Mayıs ayı itibariyle 27 üyeli AB'nin işsizlik oranı yüzde 8,9 ile son 4 yılın zirvesine çıktı. AB'de en yüksek işsizlik oranları yüzde 18,7'yle İspanya, yüzde 16,3'le Letonya, yüzde 15,6'yla Estonya ve yüzde 14,3'le Litvanya'da kaydedilirken en düşük oranlar yüzde 3,2'yle Hollanda, yüzde 4,3'le Avusturya, yüzde 5,3'le Kıbrıs Rum kesimi ve yüzde 5,7'yle Danimarka'da görüldü. İşsizlik oranları Euro Bölgesi'nin büyük ekonomilerinden Almanya'da yüzde 7,7 ve Fransa'da yüzde 9,3 oldu. 2008 Mayıs ayından bu yana geçen 12 ayda AB ülkelerinde 5.1 milyon kişi işini kaybetti.
AMB faize dokunmadı
Piyasaların merakla beklediği bir diğer gelişme ise Avrupa Merkez Bankası'nın (AMB) faiz konusunda atacağı adımdı. AMB, beklentilere uydu ve yüzde 1 ile tarihinin en düşük seviyesinde olan gösterge faiz oranını değiştirmedi. AMB Başkanı Jean-Claude Trichet, kararın ardından yaptığı açıklamada gelecekte fazide daha fazla indirime gidilebileceği sinyalini verdi. İsveç Merkez Bankası (Riksbank) da faiz oranını beklenenin aksine indirerek piyasaları şaşırttı. Riksbank, ekonomik krizin daha önce tahmin edilenden daha derin olacağının gözüktüğünü açıklayarak, yüzde 0,50 olan faiz oranını yüzde 0,25'e çekti. Düşük faiz oranının finans piyasalarının düzelmesinde yeterli olmayacağı belirtilen açıklamada, bankalara 13.1 milyar dolar tutarında tahvil verilmesine karar verildiği kaydedildi. Bir diğer olumsuz haber ise Moody's'in İrlanda'nın devlet tahvillerinin notunu Aaa'dan Aa1'e düşürmesi oldu.
RESESYON ÇALIŞANLARI SİLKELEDİ
* Euro Bölgesi'nde Mayıs 2008-Mayıs 2009 döneminde 3.4 milyon kişi işsiz kaldı
* Avrupa Birliği'nde aynı dönemde 5.1 milyon kişi işini kaybetti
* ABD'de ise 20 ayda 6,5 milyondan fazla kişi işinden oldu
* Türkiye'de mart ayı itibariyle işsiz sayısı 3 milyon 776 bine ulaştı
REFERANS
Site adresi: https://www.finansingundemi.com/haber/borsalar-issizlik-kabusuyla-uyandi/259838