3 bine yakın korsan ödeme merkezi var 'FATURA ödemelerinizde kuyruk çilesine son' sloganıyla yola çıkan ve hiçbir banka garantisi olmadığı halde 'banka anlaşmalıyız' diye vatandaşı kandıran Fatura Ödeme Merkezleri'nin (FÖM) sayısı hızla artıyor. Türkiye Finans ile garantörlük anlaşması bulunan Fatura Vizyon, korsan çalışan bine yakın adresi tespit edip kapatılması için ilgili mahalli idarelere başvurdu. ING Bank'ın Yetkili Ödeme Merkezleri, Fatura Vizyon ve Multi Merkez gibi banka garantörlüğü olanların dışında ülke genelinde sayıları 3 bini bulan korsan ödeme noktası olduğu tahmin ediliyor. FÖM'LER NASIL DOĞDU Türk tüketicisinin yüzde 75-80'i faturalarını elden yatırmayı tercih ediyor ve 5-10 yıl saklamayı tercih ediyor. Elektrik, telefon, su, doğalgaz gibi faturalarını kurum gişelerinden veya bankalardan yatırmak ise tam bir çile! Dakikalarca bekledikten sonra ancak sıra size geliyor. İşte, bu ihtiyaçtan hareketle yaklaşık 5 yıl önce açılmaya başlayan fatura ödeme merkezlerinin çalışma şekli suistimalleri de beraberinde getiriyor. Özellikle korsan çalışan ve banka garantisi olmayanlar topladığı paraları cebe indirip ortadan kaybolabiliyor. 'RİSK TÜKETİCİYE AİT' Bu merkezlere para yatıranların ise hakkını arayacağı herhangi bir merci yok. Çünkü bankalar herhangi bir şekilde sorumluluk almıyor. 26 Haziran'da yazılı bir açıklama yapan BDDK, bu kuruluşların kurumun denetim ve gözetimine tabi olmadığını duyurdu. Riskin tüketiciye ait olduğu belirtilerek şu uyarıda bulunuldu: 'Kredi kartı borçlarının bankalara veya ilgili bankalar ile anlaşması olan kuruluş ve ticari işletmelere yatırılması olası mağduriyetlerin önlenmesi açısından önemli. Hangi unvan altında faaliyet gösterirse göstersin bu kuruluşlar EFT, havale ve diğer bankacılık işlemlerini yapmaları mümkün değil.' Havuz sistemiyle çalışıyorlar FÖM'ler banka anlaşmalı ve anlaşmasız olmak üzere iki şekilde çalışıyor. Burada da iki türlü anlaşma var. Birincisi; ilgili bankanın internet bankacılığını kullanmak üzere yapılan anlaşma. İkincisi; garantörlük anlaşması. Korsan olarak çalışan fatura ödeme merkezlerinin çoğu internet bankacılığı kullanım hakkından yararlanarak vatandaşın ödemelerine talip oluyor ama vurgun durumunda risk tüketiciye ait. Çünkü İGDAŞ, İSKİ gibi kurumlar tahsilat yetkisini sadece bankalara veriyor. Eğer banka bu hakkı üçüncü şahıslara devrederse, mutlaka aralarında bir garantörlük anlaşmasının bulunması şart. Korsan FÖM'ler havuz sistemiyle çalışıyor. Bayi nerede olursa olsun parayı ana merkeze gönderiyor. Şirket de parayı elden yatırıyor. Vatandaşa dekont olarak bilgisayar çıktısı verilirken, bu belge paranın ilgili kurumun hesabına geçtiğini garantilemiyor. 1000 adresi tespit edip belediyelere bildirdi TÜRKİYE Finans ile garantörlük anlaşması olan Fatura Vizyon Genel Müdürü Ufuk Bilgetekin, para transferleri dışında fatura, vergi ve kredi kartı ödemelerine aracılık ettiklerini söyledi. 40 ilde 300 bayiye ulaştıklarını anlatan Bilgetekin, hedeflerinin 2010'da bu sayıyı bine çıkarmak olduğunu aktardı. Yatırım maliyetinin 25 bin lira olduğunu ve ayrıca banka teminatı aldıklarını belirten Bilgetekin, 'Tüketicilerin banka garantörlüğü olanların dışında hiçbir noktaya ödeme yapmaması, mahalli idarelerin de böyle noktalara ruhsat vermemesi gerekir. 50'nin üzerinde ödeme merkezi var. Bunların da yaklaşık 3 bine ulaşan ödeme noktası var. Hiçbirinin banka anlaşması maalesef yok. Bine yakın böyle tespit ettiğimiz adres var. Tespit ettiklerimizin en az beş katı daha korsan çalışan ödeme merkezleri var. İlgili valiliklere müracat ettik. Bu noktaların kapatılması için var gücümüzle uğraşıyoruz.' İşlem başına 1 lira ila 5 lira komisyon HER ay sadece İstanbul'da 15 milyon fatura ödeniyor. Elektrik, doğalgaz, su gibi faturaların yüzde 50'si kurum veznesinden ödeniyor. Yüzde 25'i bankalardan, yüzde 15'i internetten, yüzde 2'si otomatik ödeme talimatıyla yatırılıyor. Yüzde 8'lik bölümü ise FÖM'lerden yapılıyor. Bu merkezler, işlem başına aboneden 1-5 TL arasında komisyon alıyor. Ayfer ARSLAN / akşam