Citigroup’un ne denli büyük bir banka olduğunu hep biliriz. Çok değil, daha bir yıl önce piyasa değeri 255 milyar dolar olan dev bir bankaydı. Şimdi ise piyasa değeri 19 milyar dolara düştü! Ona yakın piyasa değeri olan HSBC ise 215 milyar dolardı. Fakat HSBC bugün dünyanın en güçlü bankası olarak yoluna devam ediyor; piyasa değeri 97 milyar dolar. Nedeni basit; HSBC kendini aşırı risklerden korudu ve konut krizinden sınırlı darbe yedi. Tabii bir de krizin Amerika’da daha derin olması da etkili oldu. Yandaki grafiklerde dikkatimi çeken bir başka gelişme de İngiltere’de öğrencilik yıllarımdaki bankamın, yani Barclays’in durumu. 91 milyar dolarlık değerden 7.4 milyar dolara inmiş. Koca Barclays neredeyse 2-3 yıl önceki Finansbank’ın ederine gelmiş.. Hele Royal Bank of Scotland’ı ele alırsanız durum daha da içler acısı. 120 milyar dolarlık banka inivermiş 4.6 milyar dolara. Borç gırtlağa kadar. Alacak deseniz bir o kadar da o. Ama ne ödeyeni var, ne de doğru dürüst değeri kalmış. Almanların en büyük bankası Deutsche 76 milyardan 10.3 milyar dolara, Fransızların 3 dev bankası sırasıyla Credit Agricole, Societe Generale ile BNP Paribas da çok büyük değer kayıplarına uğradılar. Credit Agricole 67’den 17 milyar dolara düştü. Societe Generale 80’den 26 milyar dolara, BNP de 108’den 32.5 milyar dolara. İtalyanların Unicredit (hani şu YKB’de Koç’un ortağı olan grup) orta derecede zarar görenlerden; 93 milyar dolardan 26 milyar dolara düşmüş. Bankacılığın ocağı İsviçrelilerin medarı iftiharı UBS ve Credit Suisse ise benzer oranlarda değer kaybetmişler. İlki 116 milyar dolardan 35’e, ikincisi de 75 milyar dolardan 27’ye inmiş. Amerikalıların bu krizde çok bankası battı. Özellikle de yatırım bankaları. Saymaya gerek yok. Citibank’ın bile düştüğü halden sonra yine de ortalığın iyi idare ettiği düşünülebilir. Fakat dikkatimi çeken, Goldman Sachs ile JP Morgan’ın bugün oldukça sağlam görünmeleri. HSBC’den sonra en yüksek piyasa değerine sahip banka JP Morgan. Birkaç ay önce batacağı sıklıkla tartışılan Goldman Sachs ise 35 milyar dolarlık piyasa değeriyle dünyanın özkaynak açısından 4. bankası görünüyor. Gelelim krizin yarattığı fırsata. Tüm dünyada bankalar darbe yedi. Özkaynakları eridi, piyasa değerleri çok düştü. Ama bunun simetrik olmadığı görüldü. Nedeni aldıkları riskler oldu. Kimi krizden çok darbe yedi, kimi az. Fakat bu az darbe yiyip de piyasa değeri açısından dünya 3’üncülüğüne yükselen bir İspanyol bankası var: Santander. Bu banka yukarıda yer alan bankalar arasında 5 ya da 6’ncı geliyordu. Şimdi çok farklı bir yerde. RBS’nin piyasa değeri 26 kat, Barclays’in ve Citigroup’un 12 da kat küçülmüş. Diğerlerinde 3-3.5 kat kadar kayıp var. İnanılmaz, dünya devi bankalar eridi, gitti! HÜRŞİT GÜNEŞ / MİLLİYET