NASA’nın James Webb Uzay Teleskobu, yaşam barındırma ihtimali en yüksek ötegezegenler arasında gösterilen TRAPPIST-1e’yi ayrıntılı biçimde incelemeye aldı. İlk gözlemlerde heyecan yaratan metan izlerine rastlansa da araştırmacılar temkinli: “Kesin bir sonuca varmak için henüz erken.”
Dünya’dan yaklaşık 39 ışık yılı uzaklıkta bulunan TRAPPIST-1 sistemi, yedi adet Dünya benzeri gezegene ev sahipliği yapmasıyla uzun süredir bilim dünyasının odağında. Bu gezegenlerden TRAPPIST-1e ise yıldızına, suyun sıvı halde var olabileceği yaşanabilir kuşakta yer almasıyla öne çıkıyor. Ancak bilim insanlarına göre, potansiyel yaşam için en kritik unsur hâlâ belirsiz: Gezegenin bir atmosfere sahip olup olmadığı.
Webb’den metan sinyali
Arizona Üniversitesi Ay ve Gezegen Laboratuvarı’ndan Sukrit Ranjan liderliğindeki ekip, çalışmasında James Webb Teleskobu’nun NIRSpec cihazıyla elde edilen verileri mercek altına aldı. Gezegen, yıldızının önünden geçerken yapılan ölçümler, atmosferdeki olası kimyasal bileşenleri ortaya çıkarmayı amaçladı.
Analizlerde, biyolojik süreçlerle ilişkilendirilebilen gazlardan biri olan metana dair zayıf sinyaller tespit edildi. Ancak ekip, bu bulgunun doğrudan gezegenin atmosferine işaret etmeyebileceği uyarısında bulunuyor.
Şüphelerin odağında yıldız var
TRAPPIST-1, Güneş’ten farklı olarak son derece soğuk ve sönük bir kızıl cüce yıldız. Bu tür yıldızlar, kendi atmosferlerinde çeşitli gaz moleküllerini barındırabildiği için teleskop verilerinde yanıltıcı sinyallere yol açabiliyor.
SciTechDaily’ye konuşan Dr. Ranjan, “Metan sinyalleri görüyoruz, ancak asıl mesele bunun gezegenden mi yoksa yıldızın kendisinden mi kaynaklandığını ayırt edebilmek” ifadelerini kullandı.
Yapılan bilgisayar simülasyonları, tespit edilen izlerin büyük olasılıkla yıldız kaynaklı bir ‘gürültü’ olduğunu ortaya koyuyor. Bu durum, gezegenin Titan benzeri kalın bir atmosfere sahip olduğu ihtimalini şimdilik zayıflatıyor.
Araştırmalar sürecek
Bilim insanları, elde edilen sonuçların TRAPPIST-1e’nin atmosferi olmadığı anlamına gelmediğini özellikle vurguluyor. Mevcut verilerin kesin bir yargıya varmak için yetersiz olduğunu belirten ekip, James Webb ile yapılacak yeni gözlemlerin bu belirsizliği giderebileceğini ifade ediyor.
Araştırmacılara göre TRAPPIST-1e, hâlâ yaşanabilirlik araştırmalarının en önemli adaylarından biri olmaya devam ediyor. (Euronews)
Metan salınımının artmasında 'insan' etkisi
Binlerce ton metan: Tarihin en büyük sızıntılarından biri...
Yazdır