Yazdır
Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) uygulamasının ardından erken emeklilik beklentileri artarken, sigorta başlangıcı 1999-2008 yılları arasında olan çalışanlar, kademeli emeklilik sisteminin kendilerini kapsayıp kapsamayacağını merak ediyor. Meclis’e sunulan yeni teklif, yaş ve prim gününe göre kademeli bir geçiş öngörerek adil emeklilik sistemine geçiş için önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
Kademeli emeklilik nedir?
Kademeli emeklilik, çalışanların sigorta başlangıç tarihine göre hem yaş hem de prim gün şartlarını kademeli olarak tamamlamasına imkan tanıyor. EYT kapsamı dışında kalan 1999 sonrası sigortalılar için planlanan bu sistem, emeklilik hakkını adil bir biçimde dağıtmayı hedefliyor. Örneğin 2000 yılında sigorta girişi olan bir kadın 43 yaşında ve 6.250 prim günüyle, 2008 girişli bir erkek ise 50 yaş ve 6.850 prim günüyle emekli olabilecek.
Meclis’e sunulan teklif
CHP Karabük Milletvekili Cevdet Akay tarafından hazırlanan kademeli emeklilik teklifi, sosyal güvenlik reformlarının bir parçası olarak Meclis’e sunuldu. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, mevcut sistemde yaş ve prim şartlarında bir değişiklik olmadığını açıklarken, yasa teklifi milyonlarca çalışan arasında erken emeklilik tartışmalarını yeniden gündeme taşıdı.
Kimler erken emekli olabilir?
EYT’liler: 8 Eylül 1999 öncesi sigorta girişi olanlar, yaş şartı olmadan emekli olabiliyor.
Engelliler: En az %40 engellilik oranına sahip çalışanlar, prim ve sigortalılık süresine göre yaş beklemeden emekli olabiliyor.
Malulen emekliler: %60 iş gücü kaybı olanlar, 10 yıl sigortalılık ve 1.800 prim günüyle emekli olabiliyor.
Ağır işlerde çalışanlar: Maden işçileri, basın çalışanları ve askeri personel gibi meslek gruplarına fiili hizmet süresi zammı uygulanıyor.
Doğum ve askerlik borçlanması: Kadınlar her çocuk için 2 yıl, erkekler askerlik süresi kadar borçlanma yapabiliyor.
Kademeli emeklilik ne zaman yürürlüğe girecek?
Henüz yasalaşmayan düzenleme, 2026 sosyal güvenlik reformları kapsamında değerlendiriliyor. Sistem yürürlüğe girdiğinde 1999-2008 arasında sigortalı olanların yaş ve prim şartlarına göre kademeli biçimde emekli olması bekleniyor. Uzmanlar, tamamlayıcı emeklilik sistemiyle birlikte uygulanması halinde yüzbinlerce kişiye erken emeklilik fırsatı sunabileceğini belirtiyor.
Amaç adil ve sürdürülebilir emeklilik
Sözcü'nün haberine göre yeni model, EYT sonrasında oluşan dengesizlikleri gidermeyi ve emeklilik sisteminin sürdürülebilirliğini sağlamayı hedefliyor. Prim gün indirimi, sigorta başlangıcına göre yaş esnekliği ve adil geçiş prensipleriyle, emeklilik planlamasında denge oluşturulması amaçlanıyor.