Yazdır
Rusya ile savaşın patlak vermesinden bu yana Ukrayna’nın savunma endüstrisinde dikkat çekici bir sıçrama yaşanıyor. Bir dönem bodrumlarda gönüllüler tarafından üretilen basit dronlar, bugün milyar dolarlık bir pazarın temel aktörü haline geldi.
Amerikan gazetesi New York Times’ın aktardığı bilgilere göre, bu değişimin merkezinde ise geçmişte oyuncu seçimi yapan bir ajans olan Fire Point bulunuyor. Şirket, bugün Ukrayna ordusunun en büyük dron sağlayıcılarından biri konumuna yükseldi.
Şaşırtan geçmiş: Oyuncu ajansından savunma devi
Ukrayna devlet kayıtlarına göre Fire Point, savaş öncesinde oyuncu cast ajansı olarak faaliyet gösteriyordu. Haberde, şirketin sahibi Yehor Skalyha’nın aynı zamanda At Point isimli yapım şirketinin de yöneticisi olduğu kaydedildi.
Şirketin teknoloji direktörü Irina Terekh’in ise daha önce dış mekân mobilyaları üretimiyle uğraştığı belirtiliyor.
Gizli tesislerde milyar dolarlık sözleşmeler
Bugün Fire Point, yaklaşık 30 gizli üretim noktasında strafor, kontrplak, plastik ve bisikletlerde kullanılan karbon fiber gibi uygun maliyetli malzemelerle uzun menzilli insansız hava araçları geliştiriyor.
Yönetim, yalnızca geçen yıl Ukrayna Savunma Bakanlığı ile yapılan kontratların toplamının 1 milyar dolara ulaştığını ifade ediyor.
Rus petrol altyapısı hedefte
Fire Point imzalı FP-1 model dronlar, Rusya’nın akaryakıt tesislerini hedef alarak ekonomik baskı kurma stratejisinde önemli bir rol üstleniyor.
Yetkililer, şirketin Flamingo adlı, yaklaşık 2 bin 900 kilometre menzile sahip daha büyük bir model üzerinde çalıştığını ve bu dronun Rusya’nın iç bölgelerine saldırı kapasitesi taşıdığını belirtiyor. Eski CIA Direktörü David Petraeus da Flamingo’yu “savaşın kaderini etkileyebilecek bir unsur” olarak değerlendirmişti.
Yolsuzluk ve ayrıcalık tartışmaları
Fire Point’in hızlı yükselişi, beraberinde yolsuzluk ve kayırma iddialarını da gündeme taşıdı. Kyiv Independent’ın haberine göre Ukrayna Ulusal Yolsuzluk Ajansı, şirket ile iş insanı Timur Mindich arasındaki bağlantıyı mercek altına aldı.
Mindich’in, Başkan Volodimir Zelenskiy’nin kurucuları arasında bulunduğu bir televizyon şirketinin ortaklarından olması dikkat çekiyor. İddiaya göre Mindich, Fire Point’te gizli ortaklık yaparak kâr payı alıyor. Şirket kanadı ise bu iddiayı reddediyor ve Mindich’in ortaklık talebinin geri çevrildiğini savunuyor.
Fiyatların yüksekliği soru işareti
Şirket, fiyat politikası nedeniyle de eleştiriliyor. Kamu Yolsuzluk Konseyi, dronların maliyeti ve kalite standartları hakkında inceleme talep etti.
Bir denetim belgesine göre FP-1’in geçen aralık ayında belirlenen birim fiyatı 58 bin dolar olarak raporlandı ancak üretim giderlerinin çok daha düşük olduğu öne sürülüyor. Buna karşın Savunma İhale Ajansı’nın pazarlık sürecini atlayarak şirkete 16,7 milyon dolar civarında ödeme yaptığı bildirildi.
Fire Point, fiyatların savunulabilir olduğunu belirterek “Dışardan temin edilen seyir füzeleri 1 milyon doları aşarken, 58 bin dolarlık dronlarımız aynı etkiyi yaratıyor. Bu rakamın daha da inmesi mümkün değil” açıklamasını yaptı.
Rakipler haksız rekabetten şikayetçi
Savaşın başlangıcından bu yana Ukrayna’da 425 yeni savunma firması kuruldu. Uzun menzilli İHA geliştiren şirket sayısı da 20’yi aşmış durumda. Buna karşın bazı mühendisler Fire Point’in ayrıcalıklı davrandığını savunuyor.
Dron birliğinin eski komutanı Yuri Kasyanov, kendi geliştirdiği Spear modelinin başarılı denemelere karşın onay almadığını öne sürüyor. Ayrıca Fire Point’e yönelik yolsuzluk soruşturmasında tanık olduktan kısa süre sonra bağlı bulunduğu birliğin dağıtıldığını iddia ediyor.
Ukrayna’dan savaşa oyunlaştırılmış hamle: "Drone Ordusu" sistemi!
Rusya'da drone krizi! Uçuşlar aksıyor, tazminat taleplerinde patlama
Ukrayna'dan Rusya'ya drone saldırısı!
