Yazdır
Gerginliğin gölgesinde Çin’in ABD’ye ihracatı eylülde yüzde 27 azaldı. Küresel piyasalarda gözler APEC zirvesine çevrilirken, Goldman Sachs ve Jefferies Trump'ın hamlelerini “müzakere baskısı” olarak yorumladı.
ABD ve Çin arasında stratejik öneme sahip nadir toprak elementleri konusunda tansiyon yeniden yükseldi. ABD Ticaret Temsilcisi Jamison Greer, Çin’in ihracat kontrollerini genişletme açıklamasının ardından Washington’un Pekin ile görüşme talebinde bulunduğunu ancak Çin’in bu görüşmeyi ertelediğini açıkladı.
Greer, “Bilgilendirilmedik. Kamuya açık kaynaklardan öğrenir öğrenmez Çinlilerle telefon görüşmesi yapmak için ulaştık ama ertelediler” diyerek Pekin’in adımını “güç kapma girişimi” olarak nitelendirdi.
Çin cephesinden ise yanıt gecikmedi. Devlet televizyonu CCTV’nin haberine göre, Çin Ticaret Bakanlığı söz konusu ihracat kısıtlamalarının askeri uygulamalara ilişkin endişelerden kaynaklandığını savundu. Bakanlık, ABD ürünlerine yeni vergiler getirmeyeceklerini ancak güvenlik kaygılarını gerekçe göstererek bu önlemleri sürdüreceklerini duyurdu.
Pekin ayrıca ABD’nin Çinli şirketleri kara listeye almasını ve Çin bağlantılı gemilere ek liman ücretleri getirmesini “çifte standart” olarak eleştirdi.
Çin’in ABD’ye ihracatı yüzde 27 azaldı
Ticaret cephesinde ise gerilim rakamlara da yansıdı. Çin’in ABD’ye ihracatı Eylül 2025’te yıllık bazda yüzde 27 azaldı. Ağustosta yaşanan yüzde 33,1’lik düşüşe göre daralma biraz yavaşlasa da, ticaret hacmindeki kayıp dikkat çekti.
Eylül ayında ABD’ye yapılan ihracat 34,3 milyar dolar, ithalat ise 11,5 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Böylece Çin, ABD pazarındaki kaybını Asya-Pasifik ülkelerine ve Avrupa Birliği’ne artan ihracatla telafi etmeye çalıştı.
Japonya’ya ihracat 13,5 milyar dolar, Güney Kore’ye 12,3 milyar dolar, Tayvan’a 7,1 milyar dolar, Avrupa Birliği’ne 48 milyar dolar, ASEAN ülkelerine ise 53,7 milyar dolar oldu. Özellikle ASEAN bölgesine ihracattaki yüzde 15,6’lık artış dikkat çekti.
Nadir toprak elementleri ihracatını kısıtlamasının Washington’a karşı bir pazarlık aracı
ABD Başkanı Donald Trump’ın Çin ithalatına yüzde 100 gümrük vergisi uygulama tehdidi küresel piyasaları tedirgin etti.
Goldman Sachs Araştırma Ekibi, bu tehdidin aslında APEC toplantısı öncesi müzakere gücü kazanma amacı taşıdığını belirtti. Rapora göre, mevcut tarife duraklatmasının 10 Kasım sonrasına kadar uzatılması bekleniyor ve iki tarafın da sınırlı tavizler vermesi olası.
Jefferies analistleri ise Pekin’in nadir toprak elementleri ihracatını kısıtlamasının Washington’a karşı bir pazarlık aracı olduğunu savundu. Analistler, gerginliğe rağmen tarafların anlaşma ihtimalini tamamen dışlamadı.
Citi ve ANZ: Çin’in büyümesi şimdilik dirençli
Citi Research, Trump’ın olası yüzde 100’lük tarife kararının Çin’in büyümesi üzerinde sınırlı bir etki yaratacağını öngördü. Citi ekonomistleri, ihracattaki düşüşün zaten bir süredir sürdüğünü ve yeni vergilerin etkisinin “yönetilebilir” seviyede kalacağını belirtti.
ANZ Research Başekonomisti Raymond Yeung, ABD-Çin ekonomik ayrışmasının “yeni normale” dönüştüğünü söyledi. Yeung’e göre, Çin’in ABD’ye doğrudan ihracattaki payı 2018’de yüzde 19 iken 2025 Ağustos itibarıyla yüzde 12’ye kadar geriledi.
Yeung, “Bu misilleme döngüsü kısa vadede bitmeyecek. Her iki taraf da kendi iç dinamiklerini koruma refleksiyle hareket ediyor” değerlendirmesinde bulundu.(Dünya)
Trump'ın Çin'e vergi resti piyasalarda sarsıntı yarattı
Ticaret savaşları yeniden alevlendi: Küresel piyasalar sarsılıyor
Trump: ABD Çin'e yardım etmek istiyor