Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ABD Başkanı Donald Trump ile ikinci başkanlık dönemindeki ikinci yüz yüze görüşmesini bugün Beyaz Saray’da gerçekleştirecek. Görüşmede, büyük ölçekli Boeing satışı, F-16 anlaşması ve F-35 müzakereleri masada olacak. Erdoğan ise ticaret, yatırım ve savunma sanayisinin de gündeme geleceğini belirtmişti. Dev anlaşmaların toplam tutarının 50 milyar doları bulacağı öngörülüyor.
Filistin ve Suriye gündeme gelebilir
Her iki liderin mesajlarında yer almasa da, görüşmede Suriye ve Gazze konularının da ele alınması bekleniyor. Türkiye, PKK bağlantılı Suriye Demokratik Güçleri’nin 10 Mart mutabakatı uyarınca silahlarını bırakmasını ve Suriye ordusuna katılmasını talep ediyor. ABD’nin bu konudaki tavrı ise belirsizliğini koruyor.
Uzmanlar, Trump ve Erdoğan’ın Suriye konusunda pazarlık ihtimali üzerinde duruyor. Gazze meselesinde ise ABD’nin İsrail yanlısı tutumu nedeniyle yakın vadede bir değişiklik öngörülmüyor.
Nadir toprak elementleri
Görüşme öncesinde ortaya atılan iddialar dikkat çekti. Sözcü gazetesi Washington temsilcisi Serdar Cebe, ABD’nin gözünü Eskişehir’in Beylikova ilçesinde keşfedilen nadir toprak elementlerine diktiğini öne sürdü. Cebe, ABD’nin bu kaynaklarla Çin’e bağımlı mineral tedarik zincirinden kurtulmayı hedeflediğini aktardı. Muhalefet ise bu iddiaya sert tepki gösterdi.
F-35 ve F-16’lar masada
Türkiye’nin en önemli beklentilerinden biri, F-35 programına geri dönüş yolunun açılması. Ancak 2017’de Rusya’dan alınan S-400 hava savunma sistemi nedeniyle ABD’nin CAATSA yaptırımlarına tabi tutulan Türkiye, F-35 programından çıkarılmıştı.
Bu süreçte Türkiye, 40 adet F-16 Blok 70 için ABD’ye 1,4 milyar dolar ödeme yaptı. Görüşmede ilave F-16 siparişlerinin gündeme geleceği, hatta F-35 konusunda ilerleme sağlanırsa bazı F-16 siparişlerinin F-35’e çevrilebileceği iddia ediliyor. Ancak uzmanlar, S-400’ler Türkiye’de durdukça F-35 programına dönüşün zor olduğu görüşünde.
ABD’nin Ankara Büyükelçisi Tom Barrack olumlu mesajlar verse de, Dışişleri Bakanlığı resmi olarak tutum değişikliğine gidilmediğini açıkladı. Ayrıca İsrail ve Yunanistan’ın, Türkiye’nin F-35 sahibi olmasına karşı çıktığı biliniyor.
Boeing satışı da gündemde
Görüşmenin diğer resmi başlıklarından biri ise Boeing uçak satışı. CHP Genel Başkanı Özgür Özel, Erdoğan’ın Trump ile görüşme şartıyla 300 Boeing uçağı alma sözü verdiğini iddia etmişti.
Türk Hava Yolları Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Bolat ise ABD ile 250 Boeing uçağı için anlaşma yapılabileceğini açıkladı. THY’nin yüzde 49,12’sinin Türkiye Varlık Fonu’na ait olması ve fon başkanlığını Erdoğan’ın yürütmesi, bu görüşmenin önemini artırıyor.
Enerjide önemli adımlar
Enerji alanında da önemli adımlar atılıyor. Türkiye, Amerikalı şirketlerle uzun vadeli LNG tedarik anlaşmaları yaparak enerji güvenliğini artırmayı hedefliyor. Bu anlaşmalar, iki ülke arasındaki ticaret hacmini yükseltirken Türkiye’nin dış ticaret açığının azalmasına da katkı sağlayacak.
Görüşmenin basına kapalı yapılacağı açıklandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan BM İklim Zirvesi'nde konuştu
BM raportörlerinden, FIFA'ya İsrail çağrısı: Men edilsin
Erdoğan'dan BM Genel Kurulu'nda İsrail'e karşı sert mesajlar