Yazdır
FINANSINGUNDEMI.COM
Japonya Merkez Bankası'nın (BOJ) borsa yatırım fonu (ETF) portföyünü tasfiye etme kararı, küresel piyasalarda büyük şaşkınlık yarattı. Uzmanlar, kararın sonuçlarının önümüzdeki yüzyıla kadar uzanabileceği uyarısında bulunuyor. Yaklaşık on yıllık sıra dışı parasal genişleme deneyiminin ardından bu politika değişimi, alışılmadık ölçüde uzun ve karmaşık bir çözülme sürecini gündeme getirdi.
PİYASADA BÜYÜK ŞOK
19 Eylül’de BOJ’un, yıllarca biriktirdiği dev ETF portföyünü satmaya başlayacağını açıklaması piyasalarda adeta deprem etkisi yarattı. Sabah saatlerinde Nikkei endeksi 45.852,75 yen ile tarihi bir zirveye ulaşırken, BOJ'un duyurusunun ardından havanın bir anda değiştiği görüldü. 13:19 itibarıyla endeks kısa sürede zirveden 1.300 yenin üzerinde değer kaybetti. Yeni stratejinin büyüklüğü ve satış hızının yavaşlığı, piyasa aktörlerinde şüphe ve endişe yarattı.
LİDERLİK VE STRATEJİ BELİRSİZLİĞİ
BOJ Başkanı Kazuo Ueda, satışların hangi hızda ve zaman çizelgesine göre yapılacağına ilişkin net bilgi vermekten kaçınarak sürecin doğası gereği dikkatli yürütülmesinin altını çizdi. Ueda'nın “Konunun doğası gereği önceden bir rehberlik sağlamak zordu” ifadesi, belirsizliğin boyutunu gözler önüne serdi. Başkan Yardımcısı Ryozo Himino ise, geçmiş satışlardan çıkarılan derslerin yeni süreçte değerlendirileceğine işaret etti.
ÇIKIŞIN ANA ÖNCELİKLERİ
Banka, üç ana ilkeye odaklandığını belirtti: Adil fiyattan satış, zararların minimumda tutulması ve piyasada dalgalanmanın önlenmesi. Benzer büyüklükteki hisse satışlarında olduğu gibi, satışların toplam piyasa cirosunun %0,05’i civarında kalacak şekilde dikkatlice yönetileceği açıklandı. Yetkililer, kamuoyuna belirli bir hisse fiyat seviyesine göre karar almadıklarını da vurguladı.
TARTIŞMALI POLİTİKA MİRASI
Büyük ölçekli ETF alımları, eski başkan Haruhiko Kuroda döneminde, piyasadaki güveni artırmak ve ekonomik canlanma sağlamak amacıyla başlatıldı. Ancak, merkez bankasının hisse piyasasına doğrudan müdahalesi son derece tartışmalı bulundu ve "yasak hareket" olarak adlandırılan politikanın çıkış yolunun karmaşıklığı bugün açıkça hissediliyor. Mevcut tahminlere göre, BOJ’un elindeki ETF’lerin satışı mevcut hızda 2138 yılına, yani 112 yıl sonrasına uzanabilir.
ELEŞTİRİLER VE ŞÜPHELER
Geçtiğimiz yıldan bu yana faiz artırımları ve devlet tahvili alımlarında küçülmeye giden BOJ, olağanüstü politika mirasını aşmada zorlanıyor. Eski BOJ politika kurulu üyesi Takahide Kiuchi, satışların zaman sınırının gerçekçi olmadığını ve mevcut adımların tam anlamıyla bir normalleşme olmadığını savunuyor. Bankanın portföyü defter değeriyle 37 trilyon yen; piyasa değeri ise 85 trilyon yen düzeyinde.
KALICI SORUNLAR VE ALTERNATİF YOLLAR
ETF’lerin vadesiz ve piyasanın hassas olması, satışların çok yavaş ilerlemesine yol açıyor ve fiyatlardaki dalgalanma BOJ’un mali yapısını tehdit edebiliyor. Hisse senedi piyasasına merkez bankası müdahalesi ise hala yoğun biçimde eleştiriliyor. Bazı uzmanlar, elden çıkarmanın farklı yollarının da değerlendirilmesini öneriyor. Kamu finans kuruluşları tarafından alım yapılması ya da satış hızının kademeli olarak artırılması gibi senaryolar gündemde.
ABD’li yatırım devi Japonya sigorta sektörüne girdi
Türkiye’den 2 kuruluşa Japonya’dan yaptırım
Japonya'da neler oluyor? Türk pasaportluların içeri giremez!
Japonya Merkez Bankası faiz kararını açıkladı