Yazdır
Piyasaların Eylül ayında gözü kulağı merkez bankalarından gelecek kararlarda olacak; başta Türkiye ve tüm major merkez bankaları olmak üzere, toplam 54 ülkeden faiz kararı beklenecek.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) toplantısı, tüm büyük merkez bankalarından önceye denk geliyor. TCMB Temmuz toplantısında gösterge olarak kabul ettiği haftalık repo faiz oranında iki toplantı aranın ardından, 300 baz puan ile yeniden indirim sürecini başlatmıştı. Henüz anket sonuçları ortaya çıkmasa da, analistler genel olarak faiz indirim sürecinin devam edeceğini düşünüyor. Ancak toplantı öncesi gelecek olan büyüme ve enflasyon rakamları, TCMB'nin kararına yön verecek. ForInvest Haber'in anketine katılan ekonomistlerin 2025 yılı 2.çeyrek dönemi için GSYH'ye ilişkin tahmini yıllık bazda yüzde 3,8 büyüme yönünde oluştu. İlk çeyrekte %2,0 büyüme kaydedilmişti. Büyüme 1 Eylül, enflasyon 3 Eylül'de açıklanırken, TCMB toplantısı 11 Eylül tarihlerinde gerçekleştirilecek.
Ayın en merakla beklenen toplantısını ABD Merkez Bankası (Fed) düzenleyecek. Fed Başkanı Jerome Powell, Jackson Holl sempozyumunda yaptığı konuşmada, işgücü piyasasında olası bir yavaşlamanın enflasyon endişelerini azaltabileceğini belirterek, Fed'in gelecek ayki toplantısında faiz indirimi yapabileceğinin sinyalini verdi. Powell'ın açıklamalarının ardından büyük yatırım bankaları, Fed'in Eylül ayında 25 baz puan faiz indirimi yapacağını öngördü. CME FedWatch'a göre piyasa en son Fed'in Eylül toplantısında faizi 25 baz puan indirmesi olasılığını yüzde 87,3 olarak fiyatlıyor; bu oran bir ay öncesindeki %62'den önemli ölçüde artışa işaret ediyor. Fed'in 17 Eylül'de açıklayacağı kararı ve ardından Powell'ın basın toplantısı, ABD Başkanı Donald Trump, Fed Yönetim Kurulu üyesi Lisa Cook'u görevden almasının ardından önceki toplantılara göre çok daha dikkatli izlenecek. Fed kararla birlikte makroekonomik beklentilerini de duyuracak.
Temmuz ayındaki son toplantısında faizi %2,00 seviyesinde sabit tutan Avrupa Merkez Bankası (ECB) için yatırımcılar, şu anda Eylül ayındaki Frankfurt toplantısında da herhangi bir değişiklik beklemiyorlar. Ancak, önümüzdeki hafta açıklanacak Euro Bölgesi Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) verilerinin Ağustos ayında beklenenden zayıf çıkması durumunda bu beklentinin değişebileceğine işaret ediyorlar. En son Temmuz ayında yıllık tüketici enflasyonu %2,0, çekirdek tüketici enflasyonu ise %2,3 olarak açıklandı. Morgan Stanley en son faiz indirimi tarihini öteleyerek, daha önce eylül ve aralık aylarında öngördüğü faiz indirimlerinin artık aralık ve mart aylarında gerçekleşeceğini tahmin etti. Aynı şekilde Barclays de ilk indirimin Aralık'ta olabileceğini işaret etti. ECB Watch'a göre ECB'nin Eylül toplantısı için piyasa fiyatlaması, faiz oranlarının %82,6 olasılıkla %2,00'de kalacağı yönünde. Bir sonraki para politikası toplantıları 30 Ekim 2025 ve 18 Aralık 2025 tarihlerinde yapılacak. Ekim için faiz indirimi beklentisi bulunmazken, Aralık için ise 25 baz puan indirim beklentisi %60,8 seviyesinde bulunuyor. ECB'nin faiz kararı 11 Eylül Perşembe günü açıklanacak ve ardından Başkan Christine Lagarde her zaman olduğu gibi ekran karşısına geçecek.
Japonya Merkez Bankası'nın (BoJ), faiz oranına dokunmadığı son politika toplantısı sonucu açıklamasında artan iyimserlik işaretlerinin ardından, yıl sonuna kadar faiz oranlarını artırmaya hazırlanıyor olabileceği belirtiliyor. ABD'nin uyguladığı gümrük vergilerinin etkilerine bağlı olarak yıl sonuna doğru bir faiz artırımı olabileceği düşünülüyor. Japonya'da İktidar partisi LDP'nin kıdemli milletvekili Taro Kono, Japonya'nın yendeki düşüşü tersine çevirmek ve hane halkı üzerindeki enflasyonist baskıları hafifletmek için faiz oranlarını yükseltmesi ve mali politikalarını elden geçirmesi gerektiğini söyledi. BoJ, 19 Eylül toplantısından sonra bu yıl 30 Ekim ve 19 Aralık tarihlerinde iki kez daha bir araya gelecek.
İngiltere'de açıklanan son enflasyon verileri, İngiltere Merkez Bankası'nın (BoE) 2025 yılında ek faiz indirimi yapma olasılığını azalttı. Özellikle yüksek seyreden hizmet enflasyonu, analistler arasında endişelere yol açtı ve bu revize edilmiş görünümün temelini oluşturdu. BoE, Ağustos toplantısında faizi 25 baz puan indirmiş, ancak bu kararı 5'e 4 oyla kılpayı almıştı. Ağırlıklı olarak BoE'nin Kasım ayında 25 baz puanlık bir faiz indirimi daha yapması ve 2026'nın başında bir kez daha indirime gitmesi bekleniyor. BoE faiz toplantısı 18 Eylül'de gerçekleştirilecek.
Düşen enflasyon, İsviçre frangı üzerindeki değerlenme baskısı ve ABD yönetiminin öngörülemeyen ticaret politikasının neden olduğu ekonomik belirsizliğe yanıt olarak Haziran ayında faizi sıfıra indiren İsviçre Merkez Bankası'nın (SNB), Eylül ayında negatif faize dönme olasılığı bulunuyor. Ancak en son SNB Başkan Yardımcısı Antoine Martin, negatif faiz konusunda temkinli konuştu. Martin, geçmiş deneyimlerin negatif faizlerin etkili olabildiğini gösterse de, bunların bankalar, yatırımcılar ve hanehalkı için daha fazla zorluk yarattığını ve uzun vadede olumsuz etkileri olabileceğini belirtti. Ülkede enflasyon da en son %0,1'den %0,2'ye çıkarak, negatif faiz beklentilerini bir miktar soğuttu.
En son piyasa beklentileri doğrultusunda politika faizini 25 baz puan indirerek %3,85'ten %3,60'a çeken Avustralya Merkez Bankası'nın (RBA), faiz indirimlerini sürdüreceği, ancak bunun için daha temkinli olacağı öngörülüyor. Özellikle bugün açıklanan enflasyon göstergesinde yaşanan sıçrama, RBA'nın temkinli yaklaşımını destekledi. Ülkede geçen ay tüketici fiyat endeksi göstergesi, Haziran'daki %1,9'luk artıştan %2,8'e yükseldi. RBA, Eylül ayının son günü açıklayacağı kararında, ay boyu açıklanacak verilere bağlı olarak hareket edecek.
Çin Merkez Bankası (PBoC), En son Mayıs ayında gerçekleştirdiği faiz indiriminin ardından düzenlediği üç toplantıda beklemeyi tercih etti. Bankanın Eylül ayı toplantısında bu tercihini değiştirmesi için şu aşamada bir neden görülmüyor. PBOC, Ağustos ortasında ikinci çeyrek para politikası uygulama raporunu kamuoyuyla paylaştı ve "ılımlı gevşek" para politikası sinyali verdi. PBoC, 22 Eylül'de toplanarak, kararını açıklayacak.
Major merkez bankalarının yanı sıra, Brezilya, Güney Afrika, Meksika, Rusya gibi gelişmekte olan ülkelerin kararları da yakından takip edilecek. Toplam 54 ülkeden gelecek değerlendirmelere, Fed'in alacağı karara göre, Körfez'den 6 ülke ile Hong Kong ve Macau da eklenebilir.
Bankalar faiz indirimi beklentilerini öne çekti
Barclays'tan dikkat çeken Fed faiz tahmini
Powell faiz indirimine göz kırptı
İşte Fitch'in Türkiye için 2025 faiz tahmini