Yazdır
Terörsüz Türkiye için Meclis süreci bugün başladı. TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş başkanlığındaki partilerden 48 üyenin katıldığı komisyon ilk toplantısına başladı.
TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş başkanlığındaki komisyon toplantısı saat 11.40'da başladı.
Kurtulmuş'tan önemli mesajlar
Toplantının açılışında konuşan Meclis Başkanı Numan Kurtulmuş, şunları söyledi: Milletlerin tarihinde öyle anlar vardır ki yalnız o günü anı değil, yarınını da şekillendirir. Yarım asırdır milletimizin başına bela olmuş terör illetinden kurtulmak için tarihi bir dönüm noktasına geldik. Milletimiz nasıl birlik içinde hareket ettiyse bugün de aynı karar ve inançla bu sorunu çözecektir.
Bu komisyon aziz milletimizin geleceğine dair umutlarının yeşermesinin başlangıcıdır. Milletin iradesini temsilen yeni başlangıca şahitlik ediyoruz. Komisyonumuz ülkemizin enerjisini tüketenlerin provoke ettiği meseleye yeni bir gözle bakma iradesinin yansımasıdır.
Meclis'in halkın sesi olma yanında kardeşliğin teminatı, çözümün meşru adresi olduğunu hatırlatma yeridir. Örgütün kendini feshederek silahların susturulmasıyla başlayan süreç aziz milletimizin meselesidir.
"Ayrılık fitnesine milletimiz itibar etmemiştir"
Bu komisyon kardeşliği kalıcılaştırmaya, farklılıkları zenginlik kabul edilmesini sağlayan bir çağrıdır. Ayrılık fitnesine milletimiz itibar etmemiştir. Terör bu topraklarda uzun yıllarca sadece canlarımızı almadı, emeğimizi, umudumuzu da çaldı. Enerjimizi içerideki karanlıkla boğuşmakla geçirdik. Birçok yapının ülkemizin önünü yıllarca kesmeye çalıştığına şahit olduk.
Yeni bir dönemin eşitindeyiz. Siyasetin, düşüncenin ve vicdanın daha çok konuşulduğu dönem olmak zorundadır. Ortak acılarımızı ortak umuda çevirmek için buradayız. Özgürlüğün, eşitliğin ve adaletin imkanlarını ve gücünü daha yüksek sesle konuşmanın zamanı gelmiştir.
Attığımız her adım bu kadim coğrafyada barış ve kardeşliği tahkim etmek üzerine olmalıdır. Terörsüz Türkiye, terörsüz bölge demektir. Türk-Kürt kardeşliği coğrafyamızın asli kodudur. Kardeşliğimiz sadece savaş meydanlarında değil, acıda ve mutlulukta birlikte yürümektedir.
"Manevi kayıplar unutulmaz acılarımızdır"
Ülkemizin önünü tıkayan karanlık dönem milletimizin feraseti ve devletimizin kararlılığıyla geride kalıyor. Biz bu komisyonda yeni bir anayasa yazmıyoruz ama kardeşlik cümleleri kuracağız.
Şahit olduğumuz süreç bir pazarlığın asla sonucu değildir. Milletimizin kararlılığının sonucudur. Eğer terör belasıyla uğraşmak zorunda olmasaydık nice okullar, üniversiteler, hastaneler çok daha önce inşa edilebilirdi. Bugün iftihar ettiğimiz savunma teknolojilerimize belki çok daha erken zamanlarda ulaşabilirdik.
En ağır bedel canla ödenmiştir. Manevi kayıplar unutulmaz acılarımızdır. Canları pahasına bu vatanı savunan kahramanlar bu sürecin manevi mimarlarıdır. Atacağımız her adımda onların emanetine sadık kalacağımızı ifade ediyoruz.
Bu sürecin parçası olan herkese bir kez daha teşekkür ediyorum. Katkı veren herkes bu memleketin mayasında kardeşlik olduğunu göstermiştir.
Milletin taleplerinin siyasal zeminde buluşması, koordinasyonun yürütülmesi huzur için elzemdir. Tartışmanın mecrası TBMM ve bugün oluşturduğumuz bu komisyondur. Bugün burada TBMM'de temsil edilen bütün siyasi partilerin temsilcileri buradadır. Toplumun yüzde 98'inin temsil edildiği siyasi iradenin yansımasıdır. Milletimizin her adımdan haberi olmasının hakkı vardır. Her adımda şeffaflık olmalıdır.
Bu süreç Türk'ün de Kürt'ün de ortak geleceğini ilgilendiren bir beka meselesidir. Komisyonumuz müzakereci bir istişare organı olarak hareket edecektir. Farklı fikirlerin ortak akılda birleşmesini sağlayacak anlayışla çalışacaktır. Bu sürecin en önemli hususlarından birisi de toplumsal psikolojinin doğru şekilde yürütülmesidir. Hedefimiz sadece asgari müştereklerde birleşmek değildir.
Silahın tamamen bırakılmasıyla birlikte yasal düzenlemelerin önerilmesi ve hazırlanması da bu komisyonun görevlerindendir. Meclis'in manevi gücü, temsili yapısı provokasyonlara karşı en güçlü kalkanımız olacaktır. Provokasyonlar olabilir. Çalışmalarımıza sadece siyaset kurumu değil, toplumun diğer kesimleri de dahil edilecektir. Üniversitelerin, STK'ların katkıları olumlu olacaktır. Hiç kimse dışarıda bırakılmamalıdır.
Bu masa milletin vicdanıyla, aklıyla, irfanıyla ve inancıyla kurulmuştur. Demokratik, çoğulcu ve herkesin kendisini ait hissettiği bir Türkiye'yi inşa edeceğiz."
Komisyonun ismi belli oldu
Öte yandan Meclis'te kurulan süreç komisyonunun ismi belli oldu. Komisyonun ismi, "Milli Dayanışma Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu" oldu.
Yıldız: Anayasa hazırlamak görevi yok
Komisyonda siyasi parti temsilcileri konuşma yaptı. MHP Genel Başkan Yardımcısı Feti Yıldız, Devlet Bahçeli'nin adımlarıyla sürecin başladığını ve ardından sürecin devlet projesine dönüştüğünü söyledi.
Yıldız, komisyonda yer alacak siyasi partilerin görüşlerini sunmasının önemli olduğunu belirterek, "Ülkemizin enerjisini sömüren, sosyal maliyeti gerçekten çok yüksek bir terör belasını tarihin çöplüğüne atmak için elimizde büyük bir fırsat var, bu fırsatı heba etmeyelim. Birbirimizi itibarsızlaştırmak yerine anlamaya çalışalım ve komisyonun değerli üyelerinin buna uyacağını umuyor ve bekliyorum. Bu komisyondaki görevimiz terörsüz Türkiye ile bağlantılı olarak bazı sorunların çözümü konusunda farklı görüşlerin kesişme noktalarını tespit ederek müşterek çözümler üretmektir. Askerimize, polisimize, korucumuza, öğretmenimize, şehidimize ve terör nedeniyle büyük bedel ödeyen masum insanlarımıza karşı sorumluluğumuzu biliyoruz. Toplumun tamamını kucaklayan, temel hak ve özgürlükler alanını genişleten, vatandaşların ülkeye aidiyetini ve devlete güvenini pekiştiren adımlar atılırken yeni bir dili de inşa edelim. Ayrıca bu süreç 2013-2015 tarihleri arasında ortaya konulan çözüm sürecinin 2024-25 versiyonu değildir. O süreç tekrarlanmıştır ve yeniden de canlandırılmayacaktır. Anılan dönemde çözüm sürecine katılanların görev yaptıkları faaliyetler nedeniyle idari ve hukuki bir tahribata uğramamak için 4 maddelik bir kanun maddesi hazırlanmış ve çıkarılmıştır. Bu kanun halen yürürlüktedir ancak bu dönemde benzer bir yasaya ihtiyaç yoktur. Yeni anayasa hazırlamak ve anayasanın bazı maddelerini değiştirmek gibi komisyonun bir görevi de yoktur" diye konuştu.
Koçyiğit: Kalıcı barış demokratik çözüm süreciyle mümkün
DEM Parti Grup Başkanvekili Gülistan Kılıç Koçyiğit ise Kürt sorununun güvenlikçi politikalarla çözülemeyeceğine dikkat çekerek, "Kalıcı barış meşru, kapsayıcı bir siyasal zemine oturan, demokratik bir çözüm süreciyle mümkündür. Öcalan'ın sorunların çözüm yolu olarak demokratik siyaseti referans göstermesi, demokratik siyasal yolların ve kanalların önemli olduğunu bir kez daha teyit etmektedir. DEM Parti olarak bizler halkların müzakere hakkını, eşit yurttaşlık temelinde ortak yaşamı ve demokratik cumhuriyeti esas alan bir çözüm anlayışını savunduk. Bundan sonra da savunmaya devam edeceğiz. Bu komisyonun da barışın dilini ve demokratik siyasetin zemini güçlendiren bir perspektifle çalışacağına olan inancımızı belirtmek istiyoruz. Bu çerçevede demokratik katılım yalnızca bireysel değil, kolektif hakları ve siyasal temsil imkanlarını da içermelidir. Katılım seçimde sınırlı kalmamalı, karar alma süreçlerine eşit erişim, yerinden yönetim, yerinden yönetimin güçlendirilmesi ve halkın iradesine saygıyı da içermelidir. Bugün halkın iradesiyle seçilen yerel yöneticilerin kayyım politikalarıyla görevden alınması yalnızca Kürt halkının değil, tüm yurttaşların demokratik haklarını sınırlandıran bir süreçtir. Aynı şekilde anadil hakkı da yalnızca pedagojik değil, varoluşsal bir meseledir. Anadilde eğitim kamu hizmetlerine erişim Kürt halkının eşit yurttaş olarak yaşamasının temelidir. Bu hakların güvence altına alınması kültürel çoğulculuğu esas alan bir hukuk düzenine geçiş için önemlidir" değerlendirmesinde bulundu.
Emir: Muhalif kişilere düşman hukuku uygulanmaktadır
CHP Grup Başkavekili Murat Emir, Kürt sorununa dair en yakıcı sorunların TBMM'de ele alınmasının önemli olduğunu aktardı ve sorunlara somut çözümler bulunabileceğini dile getirdi. Emir, "Çalışmalarımızda önem vermemiz gereken şey; toplumsal barışa katkı verecek çalışmaları yaparken şehit analarının ve gazilerin gözünün içine bakabilmemiz ve bu sorunun çözülmesinin ardından daha güçlü, demokratik, eşit, adil bir Türkiye'yi yaratabilmeliyiz. Türk-Kürt hiçbir etnik ayrımı yapmaksızın, Alevi-Sünni hiçbir mezhep ayrımı yapmaksızın veya hiçbir alt kimliğe saplanmaksızın yeni bir Türkiye yaratmak için adımlar atabiliriz. Bizim görevimiz bu olmalıdır. Ama maalesef Anayasa'nın rutin olarak çiğnendiği bir düzenden geçiyoruz. Anayasa çiğnenmektedir. Meclisimizin seçilmiş bir üyesi şu anda fiilen Anayasa Mahkemesi (AYM) kararlarına rağmen cezaevinde tutulduğu için gelip burada görevini yapamamaktadır. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin (AİHM) defalarca kez verdiği kararlar ısrarla uygulanmamaktadır. Hukuk devleti yerle bir edilmiştir. Adeta muhalif saydıkları kişilere dönük olarak bir düşman hukuku uygulanmaktadır. Ceza usul hukuku ayaklar altındadır, hukuk devleti ayaklar altındadır. Kayyım uygulamalarıyla milli iradeye müdahale edilmekte, saldırılmakta ve halk iradesi hiçe sayılmaktadır. İçi boş dosyalar üzerinden belediye başkanları cezaevine konulmaktadır ve bu yönüyle halk iradesi gasbedilmekte, hepsinden de önemlisi siyaset maalesef yargı sopasıyla dizayn edilmeye çalışılıyor" dedi.
Gül: Terörsüz Türkiye bir millet projesidir
AK Parti Grup Başkanvekili Abdulhamit Gül ise dünyanın çalkantılı bir dönemden geçerken Türkiye'nin tarihi bir kararın eşiğinde olduğunu vurguladı. Gül, huzur, barış ve güvene dayalı bir gelecek inşa etmek istediklerini aktararak, "Terörsüz Türkiye bir millet projesidir. Milletimizin besleyip büyüttüğü bir özlemdir. Bu topraklarda yaşayan her bir ferdin talep ve beklentisidir. Bu proje emperyalizmin oyunlarını boşa çıkaran bir adımdır. Emperyal güçlerin bölgedeki çıkar hesaplarına karşı Türkiye'nin ilk duruşunun bir tezahürüdür. Bu hedefin gerçekleşmesinde devletin kararlılığı ve siyasetin sahiplenmesi çok önemli bir eşiktir. Siyaset kurumumuzun bu konuda pozitif tutumu olması da bu süreçteki önemli kaldıraçtır. Sürecin Yüce Meclis çatısı altında yürütülmesi demokratik bir zemine kavuşmasıdır. Temsilin ve vekaletin olduğu yerde meşruiyet de vardır. Seçmenlerin kahir ekseriyetinin temsil edildiği, demokratik temsil kabiliyeti çok yüksek bir Meclis'te, böyle bir heyetin süreci sahiplenmesi Türk siyasi tarihimiz ve devlet pratiğimizde önemli bir örneklik teşkil etmektir. Bu süreç yarım asırlık bir acıyı sona erdirmeyi hedefleyen bir kardeşlik projesidir. Terörün aramıza koyduğu duvarları yıkmak, aynı bayrak altında yeniden kenetlenmek için daha güçlü bir şekilde buluşmak için tarihi bir fırsattır. Farklı siyasi partilere ve dünya görüşlerine sahip olsak da bu Meclis çatısı altında ortak duygularla aynı amaç için bir aradayız" ifadelerini kullandı.
Konuşmaların ardından TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, komisyona 5 dakika ara verdi. Aranın ardından yeniden toplanan komisyonda, Meclis'te grubu bulunmayan HÜDA-PAR Genel Başkanı Zekeriya Yapıcıoğlu, DSP Genel Başkanı Önder Aksakal, TİP İstanbul Milletvekili Ahmet Şık, EMEP İstanbul Milletvekili İskender Bayhan, DP İzmir Milletvekili Haydar Altıntaş ve Yeniden Refah Partisi İstanbul Milletvekili Doğan Bekin açıklama yaptı. Meclis Başkanı Numan Kurtulmuş, birleşime 45 dakika ara verdi. Komisyon, aranın ardından basına kapalı devam edecek.
Komisyonun ismi ve işleyiş şekli ele alınacak
Komisyonun ilk toplantısında, komisyonun ismi ve işleyiş şekli ele alınacak. Komisyon üyelerinin görüş ve önerileri masaya yatırılacak.
Meclis Başkanı Kurtulmuş'un açılış konuşmasının ardından siyasi parti temsilcileri komisyonda, görüş ve değerlendirmelerini paylaşacak. Toplantıda ayrıca, komisyonun çalışma usul ve esasları ile prensipleri belirlenecek
Komisyonda kimler var?
51 üye olarak planlanan komisyona İYİ Parti üye vermemişti. Böylelikle komisyonda 48 üye yer aldı. Partilerin komisyona gönderdikleri üyeler şu isimlerden oluşuyor:
AK Parti: Abdulhamit Gül, Mustafa Şen, Kürşad Zorlu, Hüseyin Yayman, Cüneyt Yüksel, Sunay Karamık, Selami Altınok, Kemal Çelik, Mehmet Sait Yaz, Mahmut Atilla Kaya, Şengül Karslı, Mehmet Şahin, Ayşe Böhürler, Radiye Sezer Katırcıoğlu, Tahir Akyürek, Ali Kıratlı, Cevahir Asuman Yazmacı, Gökhan Diktaş, Burhan Kayatürk, Abdurrahman Babacan ve Ersan Aksu
CHP: Murat Emir, Okan Konuralp, Nurhayat Altaca Kayışoğlu, Sezgin Tanrıkulu, Türkan Elçi, Turan Taşkın Özer, Oğuz Kaan Salıcı, Murat Bakan, Gökçe Gökçen, Mehmet Salih Uzun.
DEM Parti: Gülistan Kılıç Koçyiğit, Meral Danış Beştaş, Saruhan Oluç ve Cengiz Çiçek.
MHP: Feti Yıldız, Levent Bülbül, Halil Öztürk ve Yücel Bulut.
Yeni Yol Partisi: Bülent Kaya, Emin Ekmen, Mustafa Bilici.
HÜDA-PAR: Zekeriya Yapıcıoğlu.
TİP: Ahmet Şık.
Yeniden Refah Partisi: Doğan Bekin.
EMEP: İskender Bayhan.
Demokrat Parti: Haydar Altıntaş.
DSP: Önder Aksakal.
Komisyonun ismi ne olacak?
Komisyonun ismi bugünkü toplantıda belli olacak.
DEM Parti Grup Başkanvekili Gülistan Kılıç Koçyiğit dün yaptığı açıklamada, "Kavramsal olarak komisyon isminde, 'Demokrasi' kavramının olmasında ısrarcıyız. O anlamıyla demokrasi kavramının geçeceği bir komisyon ismi formülasyonuna sıcak bakarız" demişti. (Habertürk)
Terörsüz Türkiye Komisyonu çalışmalarına başlıyor
CHP, komisyonda şeffaflık ve hukuk vurgusu yaptı: Kırmızı çizgiler net
"Terörsüz Türkiye" Komisyonu üyeleri belli oldu