Dolar artıyor borç katlanıyor

Türk Lirası’ndaki her değer kaybı, yalnızca vatandaşın alım gücünü azaltmakla kalmıyor, Türkiye’nin borç yükünü de adım adım şişiriyor. Dolar yılbaşından bu yana her ay yaklaşık 1 TL arttı ve bu ay 40.5 TL’yi buldu.

Dış borç ve ek maliyetler

Bu yükseliş, dış borcun Türk lirası karşılığını adeta şişirdi. Kamu maliyesine milyarlarca liralık ek yük bindirdi. Kur her tırmandığında, Türkiye’nin borç yükü daha da taşınamaz hale geliyor. Dolar her 1 TL arttığında, Hazine’nin sırtına kısa vadede 42 milyar, uzun vadede 178 milyar TL’lik yeni yük biniyor.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası verilerine göre, Türkiye’nin kısa vadeli dış borç stoku 148 milyar 781 milyon dolar. Bunun içinde kamunun kısa vadeli borç stoku 42 milyar 93 milyon dolar olurken, özel sektörün kısa vadeli dış borç stoku ise 106 milyar 688 milyon dolar dolar oldu.

Uzun vade dış borç stoku ise 348 milyar 618 milyon dolar. Uzun vade dış borç stoku içerisinde kamunun borcu 178 milyar 442 milyon dolar olurken özelin borcu 170 milyar 175 milyon dolar belirlendi.

35 liradan 40.5 liraya

Bu tablonun yanı sıra dolar da yılın başından bu yana her ay yaklaşık 1 TL yükseliyor. Yılın başında 35 TL olan dolar, her ay düzenli bir yükselişle temmuz sonunda 40.5 TL’ye ulaştı. Kurdaki her yeni sıçramada kamu maliyesine yüz milyarlarca liralık yeni yük bindiriyor. Dolar kurundaki her 1 TL’lik artış, Hazine’nin kısa vadeli borcuna 42.1 milyar TL ek yük bindiriyor. Yine dolar kurundaki her 1 TL’lik artış, Hazine’nin uzun vadeli borcuna 178.4 milyar TL ek yük getiriyor.

Yılbaşından bu yana yaklaşık 5 liralık artış özel sektörün ve kamunun sırtındaki borç yükünü önemli ölçüde artırdı. ABD’li yatırım bankaları doların yıl sonunda 46 liraya ulaşmasını öngörüyor. Dolayısıyla bir yandan borç yükümüz artarken, diğer yandan da kur kaynaklı maliyetlerimiz yükseliyor. Ekonomistler, önümüzdeki dönemde kur riskinin giderek artacağına işaret ediyor.

Faiz ödemeleri yükselişte

Hazine’nin ödediği yüksek faizler bütçenin en temel sorunlarından biri haline geldi. Hazine’nin yılın ilk 6 ayında ödediği faizlerin toplamı, 2024 yılının tamamında yapılan faiz ödemeleriyle neredeyse aynı seviyeye ulaştı.

Ocak–Haziran 2025 döneminde Hazine, faiz ödemeleri için 1.111 trilyon TL harcadı. 2024 yılının tamamında ise faiz giderleri 1.270 trilyon TL olarak gerçekleşti.

Yalnızca 6 ayda yapılan faiz ödemesi, bir önceki yılın tamamına yakın. Hazine önümüzdeki 6 ayda yüksek faizlerle borçlanmaya devam edecek.

Dolarda sert kayıplar!

Vatandaşın döviz mevduatı 1.9 milyar dolar arttı

Faiz indirimi mevduat getirisini düşürdü: İşte yeni oranlar!

TCMB ne kadar faiz indirecek? Deutsche Bank’tan yeni analiz

Fed faiz toplantısında 30 yıl sonra bir ilk olabilir

İş dünyası TCMB'nin faiz kararından memnun!