2024 yılında şirket iflaslarında Türkiye'de yüzde 23'lük bir artış yaşanmasına rağmen, bazı ülkelerde bu oran çok daha yüksek seviyelere ulaştı. CRIF Grubu çatısı altındaki Dun & Bradstreet tarafından hazırlanan ve 47 ülkeyi kapsayan “2024 Küresel İflas Raporu”na göre, Ukrayna yüzde 126’lık artışla en dikkat çekici yükselişi kaydetti. Singapur'da bu oran yüzde 40, Belarus'ta ise yüzde 39 olarak gerçekleşti. Türkiye’yi geride bırakan diğer ülkeler arasında Avustralya, Kanada, Romanya, Hollanda, İspanya, Lüksemburg ve İsveç de yer aldı.
Rapor, Türkiye dahil 47 ülkenin yüzde 65’inde iflasların önceki yıla göre arttığını ortaya koyarken, yalnızca 12 ülkede düşüş yaşandığına dikkat çekti. Küresel çapta iflasların son 12 yılın en yüksek düzeyine çıktığını belirten Baş Ekonomist Dr. Arun Singh, 2025 yılı boyunca bu artış eğiliminin süreceğini, ancak anlamlı bir toparlanmanın yıl sonuna doğru mümkün olabileceğini ifade etti.
Rapor; Ukrayna, Polonya, Fransa, Kanada, Suudi Arabistan, Endonezya ve Avustralya’da şirket iflasları son dört yılda yıllık yüzde 20’nin üzerinde arttığını gösterdi. Rusya ile savaşın sürdüğü Ukrayna; 2024 yılında bir önceki yıla kıyasla şirket iflaslarında yüzde 126 rekor seviyede artışla incelenen ülkeler içinde birinci sırada yer aldı. 2024 yılında bir önceki yıla kıyasla şirket iflaslarında yüzde 40 artışla Singapur, incelenen 47 ülke içinde ikinci olurken, onu yüzde 39 artışla Belarus izledi.
Rapora göre, 2024 yılında bir önceki yıla kıyasla şirket iflaslarında Avustralya’da yüzde 37, Kanada ve Romanya’da yüzde 35, Hollanda’da yüzde 30, İspanya’da yüzde 26, Lüksemburg ve İsveç’te yüzde 24, Almanya’da yüzde 22, İtalya’da yüzde 20 artış yaşandı. 2023 yılında bir önceki yıla göre şirket iflaslarında yüzde 79 artışla en fazla oransal artışın yaşandığı ABD’de ise 2024 yılında şirket iflasları 2023’e göre yüzde 6 gibi sınırlı bir artış yaşandı.
Türkiye’de ise 2024 yılında şirket iflaslarında yüzde 23 artış yaşandığını gösterdi. CRIF İzleme Servisi tarafından, ticari sicil verileri ve Ticaret Sicil Gazetesi’ne yansıyan değişikliklerin detaylı incelenmesiyle oluşturulan analize göre, Türkiye’de geçen yıl toplam 465 şirket iflas etti.
Dun & Bradstreet ‘2024 Küresel İflas Raporu’, 12 ülkede şirket iflaslarında düşüş yaşandığını ortaya koydu. Rapora göre, Yunanistan, şirket iflaslarında 2024 yılında bir önceki yıla kıyasla yüzde 48 düşüşle en iyi performans gösteren ülke oldu. Rapora göre, Kolombiya’da 2024 yılında bir önceki yıla göre şirket iflasları yüzde 43, Hong Kong’da yüzde 37, Çin’de 31, Ukrayna ile savaşta olan Rusya’da yüzde 26, Avustralya’da yüzde 19, Arjantin’de yüzde 18, Kazakistan’da yüzde 17, Güney Kore, Finlandiya ve Danimarka’da ise yüzde 12 düşüş yaşandı.
“Destekler sona erdi faiz oranları yükseldi”
Dun & Bradstreet COO’su Julian Prower, Küresel İflas Raporu’na yazdığı önsözde, 2024’te küresel şirket iflaslarındaki artışın, pandemi sonrası uygulanan devlet desteklerinin sona ermesi ve faiz oranlarının yükselmesi nedeniyle sürpriz olmadığının altını çizdi. Prower, kaleme aldığı önsözde şu değerlendirmeyi yaptı:
“2020-2022 arasında devlet destekleri sayesinde iflaslar yapay biçimde düşük seyretmiş olsa da ekonomik gerçekler 2023’ten itibaren kendini göstermeye başladı. 2024'te 47 ülkeden yüzde 65’inde şirket iflasları arttı. Özellikle dar marjlı sektörlerdeki şirketler, zayıf talep ve yüksek borçlanma maliyetleri nedeniyle zorluk yaşadı.”
Şirketlerin bu ortamda ayakta kalabilmesi için proaktif ve stratejik bir risk yönetimi yaklaşımını benimsemeleri gerektiğine dikkat çeken Prower, yazısında ayrıca şunları önerdi:
“Müşteri, tedarikçi ve iş ortaklarının finansal sağlığını yakından izlemek, potansiyel kırılganlıkları büyümeden önce tespit etmeye yardımcı olabilir. Kredi değerlendirmelerini güçlendirmek ve sağlıklı bir nakit akışı sürdürmek, likidite baskılarını yönetmek açısından kritik önemdedir. Aynı zamanda, tedarik zincirlerini ve müşteri portföyünü çeşitlendirmek, değişen piyasa dinamikleri karşısında istikrar sağlayabilir. Nihayetinde, veri odaklı içgörülerden faydalanan ve çevik kalan işletmeler, belirsizliklerle başa çıkmada ve sürdürülebilir büyüme sağlamada daha avantajlı olacaktır.”
Dun & Bradstreet Baş Ekonomisti Dr. Arun Singh ise 2024’te küresel şirket iflaslarının pandemi sonrası dönemin gecikmeli etkileriyle birlikte son 12 yılın en yüksek seviyesine ulaştığını vurgulayarak “Takip edilen 47 ekonominin yüzde 65’inde iflaslarda artış görülüyor. Bu durum hem döngüsel ekonomik baskıların hem de yapısal kırılganlıkların bir sonucu olarak ortaya çıkıyor” değerlendirmesini yaptı.
Singh, pandemi döneminde uygulanan devlet destekleri ve düşük faiz politikalarıyla ayakta kalabilen birçok işletmenin bu desteklerin geri çekilmesiyle birlikte faiz oranlarının hızla yükselmesi, özellikle borçla çalışan firmaların bilançoları üzerinde ciddi baskı oluşturduğunu belirtti.
En yüksek risk hangi sektörlerde?
Aynı dönemde küresel enflasyonun hâlâ yüksek seyretmesi, tüketici harcamalarının yavaşlaması, perakende satışların düşmesi ve zayıflayan iş gücü piyasalarının ekonomik büyümeyi sınırlayarak şirketlerin gelirlerini olumsuz etkilediğini kaydeden Singh, şu değerlendirmeyi yaptı:
“Özellikle perakende, konaklama, inşaat ve imalat gibi kâr marjı düşük sektörlerde faaliyet gösteren şirketler, iflas riskiyle daha fazla karşı karşıya kaldı. Dijitalleşme eğilimleri de yeni bir baskı unsuru hâline geldi; e-ticarete yeterince adapte olamayan ya da yalnızca dijital ortama yönelip fiziksel mağaza yapısını ihmal eden işletmeler, değişen tüketici davranışları karşısında rekabet gücünü kaybetti. Tedarik zincirlerinin yeniden yapılanması, küresel ticaret akışlarını bozar ve ihracata bağımlı firmaları zor durumda bırakırken; jeopolitik gerginlikler ve sermaye akışlarındaki belirsizlik de riskleri artırdı.”
"Bu yıl da artmaya devam edecek”
Singh, 2025 yılında, faiz oranlarının ve enflasyondaki düşüşün umut verdiğini ancak bu değişimin etkilerinin zaman alacağını ifade etti. Finansman koşullarının sıkı kalmaya devam etmesinin, düşük kredi notuna sahip şirketler için refinansman zorluklarını artıracağını ve iflas riskini besleyeceğini ileri süren Singh, “Bu nedenle 2025 boyunca iflasların artmaya devam etmesi, ciddi bir rahatlamanın ise ancak yılın sonlarına doğru mümkün olması bekleniyor” değerlendirmesinde bulundu.
Kuruyemiş devi Peyman iflasın eşiğinde
Türk inşaat devi Fi Yapı iflas etti!
Bir marka daha tarihe karışıyor! 80 yıllık gözlük devi iflas etti
Yüzlerce kişi işsiz kaldı! Tekstil devi iflas etti