Rusya’daki büyük ölçekli şirketler, organizasyonel verimliliği artırmak amacıyla yönetim yapılarını sadeleştirmeye başladı. Bu değişim, özellikle Batı’daki büyük teknoloji firmalarının benimsediği “hiyerarşiyi düzleştirme” stratejisinden esinleniyor. Amazon, Google ve Intel gibi devler, son yıllarda benzer politikaları uygulayarak yönetim kademelerini küçülttü.
Batı’dan gelen etki: Yönetim katmanları azalıyor
ABD merkezli çip üreticisi Intel, 2024’te çalışanlarının beşte birini işten çıkarma kararı alırken, bu planın büyük bölümü yönetici pozisyonlarını hedef aldı. Google, orta düzey yöneticilerinin yaklaşık %10’unu görevden aldı veya daha alt pozisyonlara geçirdi. İlaç devi Bayer ise 2023’te gerçekleştirdiği 1500 kişilik işten çıkarma sürecinde, yöneticilerin ağırlıkta olduğu bir yapı dönüşümüne gitti.
Rus şirketlerinde benzer yeniden yapılanma süreci
Rusya’da da benzer bir eğilim gözlemleniyor. RBC’nin analizine göre, özellikle on binlerce kişiyi istihdam eden büyük şirketler arasında organizasyonel sadeleşme yaygınlaşıyor. Sberbank, X5 Group, ALROSA, VTB ve Rus Postası gibi devlerde yönetim basamakları azaltılıyor. Bazı firmalar altı seviyeli yönetim yapısını dört düzeye kadar indirmeyi başardı. Ancak, yapının iki veya üç katmana düşürülmesi durumunda operasyonel verimlilikte zorluklar yaşanabileceği uyarısı yapılıyor. Bu tip durumlarda bir yöneticiye bağlı çalışan sayısı operasyonel görevlerde 15–20 kişiye kadar çıkabiliyor.
Verimlilik artarken yeni riskler ortaya çıkıyor
Yönetim kademelerinin daraltılması, bazı avantajlar getirse de çeşitli riskleri de beraberinde getiriyor. Örneğin Amazon’da çalışanlar, daha az yöneticiyle artan raporlama sorumluluğundan ve görev detaylarını bilmeyen üst düzey yöneticilerle oluşan bürokrasiden şikâyet ediyor. Ayrıca birçok çalışanın görev tanımı genişledi ve yeni beceriler kazanmaları zorunlu hale geldi. Bu durum, kısa vadede bazı departmanların üretkenliğinde düşüşe neden oldu.
Kültürel yapı ve dijitalleşme sürecin başarısını belirleyecek
Uzmanlar, bu dönüşümün başarılı olabilmesi için şirketlerin kurumsal olgunluğa, dijital altyapıya ve otomasyon düzeyine sahip olması gerektiğini vurguluyor. Ancak Rusya’daki birçok şirket, hâlâ kişisel bağlar, güven ilişkileri ve sezgisel karar alma biçimleriyle yönetiliyor. Bu nedenle, orta kademe yöneticilerin tamamen ortadan kaldırılması, sadece yapısal değil aynı zamanda kültürel kopuşlara da neden olabilir. Öte yandan, artan sayıda yönetici için yeni roller oluşturulmazsa, ülkede işsiz yönetici sayısının hızla artabileceği uyarısı yapılıyor.
Rusya'da maaş haritası: En çok kazandıran bölgeler
Rusya'da ödenmeyen kredi oranı rekor seviyeye ulaştı