ABD Başkanı Donald Trump’ın ikinci dönem başkanlığında uygulamaya koyduğu politikalar, devletin kurumsal gücünün bireysel servet ve siyasi avantaj için kullanıldığı yönündeki iddiaları beraberinde getiriyor. En çok dikkat çeken alanlardan biri ise kripto para piyasası oldu.
Kripto yatırımları, serveti altı ayda katladı
Trump ailesi, 2023 sonundan itibaren kripto paralarla doğrudan ilişki kurdu. Bu alanda başlatılan projelerden biri olan Trump token satışı, düzenlenen gala yemeklerinde yatırımcı çekmek için kullanıldı. Bunlardan en büyüğü geçtiğimiz ay düzenlenen bir etkinlikti. Justin Sun, Trump temalı kripto paraya 40 milyon dolarlık yatırım yaptı. Sun daha önce de başka bir Trump girişimine 75 milyon dolar aktarmıştı.
Trump’ın göreve gelmesinden kısa süre sonra, Sun’a yönelik SEC soruşturması askıya alındı. New York Times'a göre bu, Trump döneminin en net “ödül-karşılık” ilişkilerinden biri olarak değerlendiriliyor.
Forbes, Trump'ın son dokuz ayda yalnızca kripto paradan 1 milyar dolar gelir elde ettiğini, bunun da servetinin yaklaşık altıda biri olduğunu belirtti.
Adalet sistemi kriptoya göre şekillendi
Başkanlık koltuğuna yeniden oturan Trump, kripto paralara karşı önceki dönemindeki olumsuz tutumunu hızla terk etti. Göreve gelir gelmez, Adalet Bakanlığı'nın yasa dışı kripto işlemleriyle ilgili özel birimi kapatıldı. Kripto yöneticilerine yönelik davalar düşürüldü; vergisel düzenlemeler donduruldu.
Trump ailesi bu süreçte, kripto yatırımcılardan alınan komisyonlarla doğrudan gelir elde ederken, yatırım yapan kişiler hükümetten çeşitli ayrıcalıklar aldı.
Dış ilişkiler ve servet artışı iç içe geçti
Trump döneminde devlet diplomasisiyle özel kazançlar arasındaki çizgi bulanıklaştı. Trump Organizasyonu’nun, Katar, Suudi Arabistan, Umman ve BAE’de toplam altı büyük proje yürüttüğü biliniyor. Katar hükümetiyle yapılan özel jet ve golf kulübü anlaşmaları ise dikkat çekiyor.
Trump’ın diplomatik seyahatleriyle aynı zamana denk gelen bu ticari projeler, devlet-özel çıkar çatışmasıtartışmalarını derinleştirdi.
Özel bağışa özel ayrıcalık: Yeni düzen
Trump ailesine yakın kişilere yönelik sağlanan devlet ayrıcalıkları artık sistematik bir yapı kazanmış durumda. Bunlardan bazıları:
-
Trump Jr.’ın 500 bin dolarlık üyelik ücretiyle açtığı “Executive Branch” kulübüne SEC tarafından dava edilen yatırımcılar da üye.
-
Vietnam ile müzakereler sürerken, Trump’a ait bir 1,5 milyar dolarlık golf kompleksi için özel izin verildi.
-
Sırbistan’da kültürel miras alanının yıkımı için sahte belgeyle izin çıkarıldı.
-
“MAGA Inc.”e 1 milyon dolar bağış yapan Elizabeth Fago’nun vergi suçundan hüküm giyen oğlu af listesine alındı.
-
Melania Trump hakkında çekilecek belgeselin hakları için Amazon’un ödediği 40 milyon dolar, savunma ihalelerine hazırlanan şirketin motivasyonunu sorgulatıyor.
Yasaların açıkları, yolsuzluğun zeminini oluşturuyor
Trump’ın ilk döneminde de devlet etkinliklerinin kendi otellerinde yapılması ve yabancı hükümetlerle ticari ilişkiler kurması tepki çekmişti. Ancak mevcut dönem, bu uygulamaların artık kurumsallaştığını gösteriyor.
Kripto fonlara yapılan ödemeler, doğrudan seçim kampanyalarına yapılan bağış gibi değerlendirilmediği için mevcut yasa dışı kalıyor. Bu durum, BAE’nin 2 milyar dolarlık yatırım yapmasını, Çin merkezli bir şirketin 300 milyon dolarlık “memecoin” alımını yasal kılıyor.
Cumhuriyetçilerden gelen sessizlik tepkileri artırıyor
Trump hakkındaki yolsuzluk ve çıkar çatışması iddialarına rağmen, Cumhuriyetçi Parti’den neredeyse hiçbir tepki gelmemesi, sistemsel sorunların partilerüstü bir hal aldığını ortaya koyuyor.
Trump’ın yönettiği yeni düzen, artık yalnızca politik değil, ekonomik bir etki ağına dönüşmüş durumda. Yasal boşluklar, uluslararası bağış kanalları ve kripto varlıklar, bu sistemin sürdürülebilirliğini sağlayan temel unsurlar arasında.
Musk’ın Trump iddiası sonrası Epstein belgeleri için baskı arttı
Trump, ABD ve Çin'in gelecek hafta görüşeceğini açıkladı
Trump: Elon Musk aklını kaçırmış