İş Kanunu, işçi ve işverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına uyma yükümlülüğünü düzenliyor. Bu kurallar ihlal edildiğinde, diğer taraf iş sözleşmesini derhal feshetme hakkına sahip. Ancak bu hakkın kullanılabilmesi için ihlalin öğrenildiği tarihten itibaren 6 iş günü içinde harekete geçilmesi gerekiyor. Ayrıca, olayın gerçekleşmesinden itibaren bir yıl içinde fesih işlemi yapılmazsa haklı fesih hakkı düşüyor.
Örneğin, işyerinde hırsızlık yapan bir çalışanın suçu ortaya çıktığında işverenin, bunu öğrendiği günden itibaren 6 iş günü içinde fesih işlemini gerçekleştirmesi gerekiyor. Aksi halde işveren, ilerleyen süreçte çalışanı işten çıkarsa bile kıdem ve ihbar tazminatı ödemek zorunda kalabiliyor.
Ücret ödemelerinde süre farklı işliyor
Habertürk'ten Ahmet Kıvanç'ın haberine göre, işçi açısından ise ücretin eksik ya da hiç ödenmemesi gibi durumlar sürekli haklı fesih sebebi sayılıyor. Bu tür durumlarda 6 iş günü şartı aranmıyor. İşçi, maaşı ödenmediği sürece istediği zaman iş sözleşmesini haklı nedenle feshedebilir. Ancak maaş ödendikten sonra bu hak da sona eriyor.
Buna karşılık, işyeri değişikliği gibi durumlarda işçinin fesih hakkını kullanabilmesi için yine 6 iş günü kuralına uyması gerekiyor.
Raporlu olmak süreyi durdurmuyor
İşçinin raporlu olması da 6 iş günlük sürenin işlemesini engellemiyor. İşçi hastalık izninde olsa bile, haklı fesih sebebini öğrendiği tarihten itibaren süre işlemeye devam ediyor.
Gecikme tazminat hakkını etkiliyor
Haklı fesih sebebinin süresinde kullanılmaması halinde, işçi iş sözleşmesini feshetse bile kıdem tazminatı alma hakkını kaybedebilir ve işverene ihbar tazminatı ödeme yükümlülüğü doğabilir. Aynı şekilde işveren de, süresinde harekete geçmezse, işten çıkarılan işçiye kıdem ve ihbar tazminatı ödemek zorunda kalabilir.
Özellikle işverenin, bir suistimali tespit ettiği halde yalnızca disiplin cezası vermesi ve iş akdini derhal sonlandırmaması halinde, ilerleyen dönemde aynı gerekçeyle fesih yapması mümkün olmuyor. Bu durumda da işçiye tazminat ödemesi gündeme geliyor.
6 iş günü kuralı hayati önemde
İşçi veya işveren açısından hak kayıplarını önlemek için 6 iş günlük hak düşürücü sürenin doğru şekilde takip edilmesi büyük önem taşıyor. Ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı bir durumla karşılaşıldığında hızlı hareket edilmesi, hem hukuki hem de mali kayıpların önüne geçilmesini sağlıyor.
Borcu olanlar dikkat! Maaşa haciz haklı fesih oluşturuyor
İstinaf kararı! Bedelli askerlik için işten ayrılan kıdem tazminatı alabilir mi
İşte birçok çalışanın bilmediği tazminat hakkı